Jak długo ważny jest certyfikat rezydencji – wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 14 lipca 2011 r., sygn. akt I SA/Wr 684/11

Stan faktyczny oraz stanowisko WSA
We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej podatnik wskazał, że dokonuje na rzecz nierezydentów wypłat przychodów uregulowanych w art. 29 ust. 1 i art. 30a ust. 1 u.p.d.o.f.  i w związku z tym jest płatnikiem podatku dochodowego. Aby pobrać podatek od wypłacanych należności, zgodnie z uregulowaniami zawartymi w umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania, które zawarła Polska z innymi państwami, podatnik powinien dysponować certyfikatami rezydencji osób na rzecz których dokonuje wypłaty należności. Certyfikaty te powinny potwierdzać rezydencję podatkową tych osób w określonych państwach, aby podatnik mógł zastosować stawki podatku lub zwolnienia podatkowe przewidziane we właściwych umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania. W tym stanie rzeczy zadano pytanie, czy certyfikat rezydencji, który nie wskazuje daty, od której obowiązuje, stanowiący zaświadczenie o miejscu zamieszkania lub siedzibie podatnika, zachowuje swoją aktualność dopóki nie ulegnie zmianie wskazany w nim stan faktyczny (rezydencja podatkowa podmiotu zagranicznego). W ocenie podatnika skoro przepisy podatkowe nie regulują kwestii jak długo certyfikat rezydencji zachowuje swoją aktualność, a tym samym ważność, to jest on ważny tak długo, jak długo nie ulega zmianie potwierdzony nim stan faktyczny (miejsce zamieszkania podatnika).

Minister Finansów uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe. Wyjaśnił, że certyfikat rezydencji jest dokumentem wydawanym przez właściwą administrację podatkową, potwierdzającym określony stan faktyczny (miejsce rezydencji podatnika dla celów podatkowych). Wydając takie zaświadczenie, właściwy organ potwierdza, że na dzień wydania dokumentu lub na dzień w nim określony, stan faktyczny wskazany w jego treści jest zgodny ze stanem faktycznym, wynikającym z ewidencji rejestrów prowadzonych przez ten organ lub innych danych będących w jego posiadaniu. Certyfikat może zatem dotyczyć wyłącznie zaistniałych, tj. teraźniejszych lub przeszłych stanów faktycznych, nigdy stanów przyszłych. Posiadanie wcześniej wydanego certyfikatu rezydencji i uzyskanie zapewnienia podatnika o braku zmian co do rezydencji podatkowej nie zwalnia zatem płatnika z obowiązku uzyskania certyfikatu rezydencji dotyczącego okresu, w którym dokonuje on wypłaty należności.

WSA we Wrocławiu uchylił zaskarżoną interpretację. Potwierdził, że przepisy u.p.d.o.f. nie regulują kwestii jak długo certyfikat rezydencji, wydany przez właściwy organ administracji podatkowej, zachowuje swoją aktualność, a tym samym z przepisów tych nie można wywieść okresu jego ważności w sytuacji, gdy dokument taki sam okresu ważności nie stwierdza. Należy zatem uznać, że w sytuacji, gdy w treści certyfikatu rezydencji nie ma wskazania co do okresu jego ważności, certyfikat taki z uwagi na fakt, że potwierdza istnienie określonego stanu faktycznego zachowuje swoją aktualność tak długo, jak długo nie ulegnie zmianie potwierdzony w nim stan faktyczny, czyli nie ulegnie zmianie miejsce zamieszkania podatnika dla celów podatkowych. Możliwe są zatem sytuacje, gdy w przypadku zmiany rezydencji podatkowej – dokument ten utraci swoją aktualność w krótkim czasie po uzyskaniu go od podatnika, albo wprost przeciwnie, gdy przy wieloletniej niezmiennej rezydencji podatkowej kontrahenta certyfikat taki pozostanie aktualny przez kilka lat. W ocenie Sądu to na płatniku spoczywa obowiązek posiadania aktualnych certyfikatów rezydencji, co wymusza konieczność weryfikowania możliwych zmian rezydencji podatkowej jego kontrahentów. Jednakże nie ma podstaw prawnych do obligowania płatnika do narażania kontrahentów na niepotrzebne koszty i możliwe długotrwałe procedury związane z uzyskaniem certyfikatu rezydencji zagranicznych władz podatkowych w sytuacji dysponowania aktualnym certyfikatem rezydencji tychże kontrahentów.

Teza
Na podstawie uzasadnienia omawianego orzeczenia można sformułować następującą tezę:
„Gdy w treści certyfikatu rezydencji nie ma wskazania co do okresu jego ważności, certyfikat taki z uwagi na fakt, że potwierdza istnienie określonego stanu faktycznego zachowuje swoją aktualność tak długo, jak długo nie ulegnie zmianie potwierdzony w nim stan faktyczny, czyli nie ulegnie zmianie miejsce zamieszkania podatnika dla celów podatkowych.”

Komentarz
Prezentowany wyrok powinien zainteresować podmioty, które w związku z prowadzoną działalnością pełnią funkcje płatnika podatku dochodowego, zarówno w stosunku do osób fizycznych jak i osób prawnych. W przypadku, gdy wypłacają one świadczenia np. z tytułu odsetek bądź z tytułu udziału w zyskach osób prawnych zobowiązane są do pobrania i odprowadzenia do urzędu skarbowego należnej kwoty podatku dochodowego. Jednocześnie, jeżeli wypłata następuje na rzecz podmiotu posiadającego rezydencję podatkową w innym państwie, jej opodatkowanie może nastąpić przy zastosowaniu stawek podatku wynikających z odpowiednich umów o unikaniu podwójnego opodatkowania Zarówno przepisy u.p.d.o.f. jak i ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych wymagają jednak w takiej sytuacji posiadania przez płatnika certyfikatu rezydencji wystawionego przez administrację podatkową kraju, w którym mieszka odbiorca świadczeń.

Stanowisko WSA we Wrocławiu potwierdza, że gdy płatnik posiada już w swojej dokumentacji certyfikat rezydencji podatkowej kontrahenta, to certyfikat taki może stanowić podstawę do zastosowania stawek podatku dochodowego wynikających z odpowiedniej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania nawet wówczas, gdy został on wystawiony dużo wcześniej (przy założeniu, że nie wskazuje on terminu ważności). Warunkiem jego wykorzystania jest jednak to, aby potwierdzona przez ten certyfikat rezydencja podatkowa odbiorcy świadczeń nie uległa zmianie.

Z uwagi na fakt, iż uzyskanie certyfikatu rezydencji, w zależności od sprawności działania administracji podatkowych różnych państw, może zająć sporo czasu oraz wiąże się z koniecznością poniesienia dodatkowych kosztów, prezentowany wyrok – umożliwiający wykorzystanie starych, lecz aktualnych certyfikatów rezydencji – należy ocenić pozytywnie. Należy jednocześnie pamiętać, że płatnik – chcąc oprzeć się na takim starym certyfikacie – powinien uzyskać potwierdzenie od kontrahenta (ewentualnie samodzielnie okoliczność tę zweryfikować), że rezydencja jego rezydencja podatkowa się nie zmieniła. Tylko wtedy stary certyfikat będzie można bowiem uznać za potwierdzający aktualny stan faktyczny.

\"\"

Dodaj komentarz