Stan faktyczny oraz stanowisko WSA
We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej podatnik wskazał, że zgodnie z uchwałą walnego zgromadzenia wspólników część zysku netto z danego roku może być przeznaczona na wypłatę nagród dla jego pracowników. Zapytał, czy może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów przekazane wartości brutto nagród przyznanych pracownikom wypłaconych z zysku netto za poprzedni rok finansowy w dniu przelania tych nagród na rachunki bankowe pracowników. W ocenie podatnika wypłaty na nagrody dotyczą działalności gospodarczej prowadzonej przez podatnika i związane są z jego przychodami. Stanowią one zatem koszt uzyskania przychodów i powinny być zaliczone do kosztów w dacie, w której nagrody zostaną wypłacone bądź pozostawione do dyspozycji pracownika.

Minister Finansów uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe. Wyjaśnił, że wypłacone pracownikom wypłaty z  zysku netto, choć niewątpliwie związane są z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą, to nie spełniają one wszystkich przesłanek niezbędnych do zakwalifikowania ich do kosztów uzyskania przychodów. Wypłaty te stanowią bowiem element podziału wypracowanego przez podatnika zysku netto po opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Nie mają one więc charakteru kosztowego i nie będą stanowić kosztów uzyskania przychodów, gdyż ich źródłem jest zysk.

WSA w Gliwicach podzielił pogląd prezentowany przez Ministra Finansów. Stwierdził, że z punktu widzenia niniejszej sprawy istotną okolicznością jest to, że wypłaty dla pracowników zostaną dokonane z dochodu netto podatnika, tj. po opodatkowaniu podatkiem dochodowym. Źródłem wypłat jest zatem zysk obliczony już po uwzględnieniu wszystkich uzyskanych w danym roku przychodów oraz wszystkich przypisanych im kosztów. Z tego względu kwoty wypłacane pracownikom z zysku netto nie mogą zostać uznane za gratyfikację, która służy osiągnięciu przychodów. Wypłata jest bowiem możliwa właśnie dlatego, że zysk osiągnięto co oznacza, że wystąpiła nadwyżka przychodów nad kosztami. WSA utożsamił wypłaty z zysku na rzecz pracowników z wypłatami o charakterze otrzymywanej przez wspólników spółek kapitałowych dywidendy, które – zgodnie z orzecznictwem – nie stanowią kosztów podatkowych. Zdaniem Sądu, tak jak wypłacone dywidendy tak i wypłaty z zysku na rzecz pracowników nie są kosztami uzyskania przychodów.

Teza
Na podstawie uzasadnienia omawianego orzeczenia można sformułować następującą tezę:
„Wypłaty na rzecz pracowników dokonane z dochodu po opodatkowaniu są neutralne podatkowo. Nie generują one przychodu i nie stanowią też kosztów uzyskania przychodów.”

Komentarz
W ostatnim czasie na łamach portalu Taxfin prezentowaliśmy wyrok WSA w Warszawie z dnia 3 marca 2011 roku, sygn. akt III SA/Wa 1496/10, w którym wyrażono korzystną dla podatników tezę, że wypłata nagrody dla pracownika z zysku netto osiągniętego przez pracodawcę będzie dla pracodawcy kosztem uzyskania przychodów, ponieważ ma związek z przychodami i nie jest zawarta w katalogu wyłączeń zawartym w art. 16 u.p.d.o.p. Zwracaliśmy jednocześnie uwagę na rozbieżności w stanowiskach organów podatkowych jak i sądów administracyjnych w tym zakresie zalecając daleko idącą ostrożność przy kwalifikacji nagród wypłacanych pracownikom do kosztów podatkowych.

Prezentowany wyrok jest świetnym przykładem na to, że ostrożność podatników w powyższym kwestii jest jak najbardziej uzasadniona i konieczna. Jak bowiem widać omawiane zagadnienie w dalszym ciągu pozostaje przedmiotem rozbieżności w orzecznictwie sądowym, a część sądów nadal uznaje, że wypłaty z zysku netto są czynnością neutralną podatkowo i nie mogą być kwalifikowane do kosztów podatkowych.

Jak się wydaje ostateczne rozstrzygnięcie, które ze wskazanych stanowisk jest prawidłowe zostanie dokonane dopiero przez NSA. Do tego czasu podatnicy powinni liczyć się z ryzykiem, że zakwalifikowanie przez nich wypłat z zysku do kosztów uzyskania przychodów może zostać zakwestionowane zarówno przez organy podatkowe, jak też – w dalszej perspektywie – przez sąd administracyjny.