Zdaniem Sądu poczęstunek podawany w restauracji w trakcie spotkania promocyjnego uznać należy za przejaw gościnności wykraczający poza główny cel tego spotkania.

Omawiany wyrok nie zasługuje na aprobatę z dwóch względów. Po pierwsze pomija dychotomiczny rozdział działań o charakterze reklamowym i reprezentacyjnym, który pozwalał na zaliczanie do kosztów podatkowych wydatków na prowadzenie aktywności marketingowych przez firmy farmaceutyczne, w zakresie w jakim ustawa Prawo farmaceutyczne uznaje określone działania za reklamę produktów leczniczych. Po drugie – Sąd rozstrzygając zagadnienie podatkowe dokonał interpretacji przepisów prawa farmaceutycznego arbitralnie oceniając, iż organizowanie poczęstunku w restauracji jest działaniem wykraczającym poza cel spotkania promocyjnego, co implikuje niezgodność takiego działania z ustawą Prawo farmaceutyczne.

Firma farmaceutyczna w odniesieniu do wielu oferowanych produktów (leki Rx) nie ma możliwości prowadzenia takich działań reklamowych jak firmy działające w innych branżach. Zakres działalności firm farmaceutycznych jest ściśle regulowany, a aktywności reklamowe i promocyjne – monitorowane przez nadzór farmaceutyczny. Z tego względu Prawo farmaceutyczne określa zakres dozwolonych czynności reklamowych. Prawo podatkowe i praktyka organów podatkowych powinna – i tak było dotychczas – uwzględniać specyfikę branży i charakterystyczny zakres możliwych działań reklamowych prowadzonych przez firmę farmaceutyczną.

WSA zrównuje traktowanie podatkowe poczęstunków w restauracjach towarzyszących prowadzeniu spotkania promocyjnego ze spotkaniem z kontrahentem/klientem, gdzie oczywistym jest, iż lekarz nie jest dla firmy farmaceutycznej klientem w rozumieniu transakcyjnym– nie jest bowiem odbiorcą oferowanych przez nią towarów.

Sąd uznaje, iż termin reprezentacja nie odnosi się tylko do tych działań, które charakteryzują się okazałością czy przepychem lecz również obejmuje wszelkie działania mające na celu kreację jakiegokolwiek wizerunku – nawet gdyby miał to być wizerunek firmy niezwykle oszczędnej. Z tego względu Sąd uznaje, iż poczęstunek w restauracji towarzyszący spotkaniu promocyjnemu nosi znamiona działania o charakterze reprezentacyjnym. Sąd nie zgodził się z twierdzeniem skarżącej spółki, iż poczęstunek jest elementem działania reklamowego czyli spotkania promocyjnego, wskazanego w ustawie Prawo farmaceutyczne jako działanie dozwolone w zakresie reklamy leków.

Sąd podkreślił, że prawo farmaceutyczne uznaje za niedozwolone takie działania reklamowe, podczas których przejawy gościnności (a zatem np. poczęstunek, elementy rozrywkowe) wykraczają poza cel spotkania. Zdaniem Sądu poczęstunek w restauracji jest działaniem wykraczającym poza główny cel spotkania, niezależnie od wartości czy charakteru takiego poczęstunku . Sąd jednak zdaje się nie zauważać, iż z przepisów PF wynika wprost, iż spotkaniom promocyjnym mogą towarzyszyć przejawy gościnności, jednak muszą one być utrzymane w rozsądnych granicach. Podanie napoi i przekąsek w trakcie spotkania promocyjnego odbywającego się w restauracji powinno być uznane za dozwolony przejaw gościnności.
[page_break]
Warto podkreślić, że działania reklamowe prowadzone są przez firmy farmaceutyczne za pośrednictwem przedstawicieli medycznych działających na terenie całego kraju, dla których wybór restauracji jako miejsca spotkania z lekarzami jest nie tylko wyborem oczywistym ale często -z uwagi na ograniczenia w zakresie dostępu przedstawicieli medycznych na teren przychodni czy klinik – jedynym.

Twierdzenie, iż wydatki na skromny poczęstunek w trakcie takich spotkań stanowią przejaw gościnności wykraczający poza cel spotkania i nie mogą być uznane za działania reklamowe oraz nie mogą zostać zaliczone do kosztów podatkowych wydaje się być dowodem braku zrozumienia w zakresie zasad marketingu leków i sposobu interpretowania regulacji Prawa farmaceutycznego w tym zakresie.

Szkolenia dla pielęgniarek i położnych zwolnione z VAT

Minister Finansów w interpretacji wydanej przez  Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 28 kwietnia 2011 r. (nr ILPP1/443-124/11-4/MS) wskazuje, iż usługi polegające na prowadzeniu szkoleń zawodowych w zakresie kształcenia podyplomowego i doskonalenia zawodowego pielęgniarek i położnych, świadczone przez podatnika po uzyskaniu przez niego wpisu do rejestru podmiotów uprawnionych do prowadzenia tego typu działalności dydaktycznej, podlegają zwolnieniu z VAT.

Od 1 stycznia tego roku zwolnieniu z VAT podlegają usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego między innymi prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach.

Takimi odrębnymi przepisami dotyczącymi kształcenia zawodowego pielęgniarek i położnych są: ustawa o zawodach pielęgniarki i położnej, rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie wykazu dziedzin pielęgniarstwa oraz dziedzin mających zastosowanie w ochronie zdrowia, w których może być prowadzona specjalizacja i kursy kwalifikacyjne oraz rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie kształcenia podyplomowego pielęgniarek i położnych.

Powołane przepisy wskazują szczegółowo formy, w jakich odbywać ma się doskonalenie zawodowe oraz kształcenie podyplomowe osób wykonujących zawód pielęgniarki lub położnej. Wspomniane przepisy precyzują również  zasady prowadzenia tego rodzaju szkoleń, określając również jakiego rodzaju podmioty uprawnione są do prowadzenia tego rodzaju działalności. Bez wątpienia zatem uznać należy, iż usługi kształcenia podyplomowego pielęgniarek i położnych prowadzone w formach przewidzianych we wskazanych przepisach i organizowane przez podmioty wpisane do rejestru podmiotów prowadzących tego rodzaju kształcenie może korzystać ze zwolnienia z opodatkowania VAT.

Omawiana interpretacja dotyczyła również zagadnienia związanego ze świadczeniem usług kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, które finansowane są ze środków publicznych i z tego tytułu podlegają zwolnieniu z opodatkowania (art. 43 ust 1 pkt. 29 lit. c ustawy o VAT).

We wskazanej interpretacji Minister Finansów wskazuje, iż nie jest możliwe korzystanie ze zwolnienia z opodatkowania VAT, jeżeli usługi są świadczone przez podwykonawców. Jednym słowem, w sytuacji gdy np. środki z Unii Europejskiej lub budżetu (czyli środki publiczne) przeznaczone na zorganizowanie szkoleń zawodowych otrzymywane są przez podmiot X, a ten podzleca wykonanie szkoleń na rzecz uczestników podmiotowi Y, ten ostatni nie ma prawa do zastosowania zwolnienia z opodatkowania do świadczonych przez siebie usług, mimo iż faktycznie wynagrodzenie za świadczone przez podmiot Y usługi zostanie opłacone ze środków publicznych.

W interpretacji Ministra Finansów zatem, tylko świadczenie usług kształcenia i doskonalenia zawodowego prowadzone przez podmiot będący bezpośrednim beneficjentem grantu mogą korzystać ze zwolnienia z opodatkowania VAT.