Podstawowym zadaniem inwentaryzacji jest „urealnienie” zapisów księgowych ze stanem faktycznym podmiotu. Polskie prawo bilansowe reguluje zasady inwentaryzacji w bardzo ogólnikowy sposób.
W przypadku jednostek sektora finansów publicznych nie ustanowiono żadnych dodatkowych regulacji prawnych. Wyjątek stanowią przepisy o charakterze karno-porządkowym:
- zaniechanie przeprowadzenia oraz rozliczenia inwentaryzacji, a także wykazanie w sprawozdaniu budżetowym danych niezgodnych z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej, w myśl art. 18 ustawy z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych jest naruszeniem dyscypliny budżetowej;
- jednostki budżetowe mają obowiązek udostępniania radnym dowodów księgowych oraz dokumentacji inwentaryzacyjnej (jest to przejaw jawności finansów publicznych w myśl przepisów art. 33 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009r. o finansach publicznych.
Brak dodatkowych regulacji w zakresie inwentaryzacji aktywów i pasywów dla jednostek sektora finansów publicznych nie oznacza jednak, że są one bezwzględnie wymagane. W przypadku inwentaryzacji drogą spisu z natury, które stosuje się do rzeczowych składników aktywów oraz do gotówki w kasie – zasady inwentaryzacji w niczym nie odbiegają od standardowej procedury inwentaryzacyjnej dedykowanej jednostkom usługowo – handlowym.
Najważniejsze problemy inwentaryzacji w jednostkach budżetowych dotyczą zasad inwentaryzacji dróg oraz należności budżetowych (problematyka została zawarta w artykule ”Inwentaryzacja należności budżetowych”).
Zastosowanie właściwej metody inwentaryzacji w przypadku dróg będących własnością gminy – w tym przypadku powinno zastosować się inwentaryzację drogą spisu z natury. Jednak wśród praktyków pojawia się pogląd, wg którego należy zastosować inwentaryzację drogą weryfikacji. Zwolennicy tego poglądu uważają, że drogi są środkami trwałymi, do których dostęp jest utrudniony i zgodnie z ustawą o rachunkowości podlegają inwentaryzacji drogą weryfikacji. W opinii autora w przypadku inwentaryzacji dróg należy zastosować metodę spisu z natury, gdyż może to pozwolić na wykrycie pewnych nieprawidłowości (np. samowoli budowlanej).