Zarządzający jednostkami sektora finansów publicznych podlegają ustawie o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. W niniejszym artykule zaprezentowane zostaną przypadki, które mogą być związane z niewłaściwie zorganizowanym systemem rachunkowości w jednostce.
W art. 18 omawianej ustawy przewiduje dwa najważniejsze aspekty związane z systemem rachunkowości jednostki. Pierwszy z nich dotyczy inwentaryzacji: „zaniechanie przeprowadzenia lub rozliczenia inwentaryzacji albo przeprowadzenie lub rozliczenie inwentaryzacji w sposób niezgodny z przepisami ustawy o rachunkowości”. Niewłaściwe przeprowadzenie inwentaryzacji może przejawiać się w różnych aspektach. Najcięższym naruszeniem w tym zakresie jest zaniżanie faktycznych strat wynikających z niedoborów poszczególnych składników majątku. Wszelkie niedobory powinny skutkować niezwłocznym wyprowadzeniem ze stanu majątkowego brakujących zasobów oraz ustalenie procedury dalszego postępowania z tymi niedoborami. Najczęstszą formą rozliczenia niedoborów jest obciążenie osób materialnie odpowiedzialnych lub odpisanie niedoborów w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych. Ważne jest również, aby zapisów tych dokonać w księgach roku, w którym przeprowadzono inwentaryzację. Przepisy te często są jednak naruszane np. ostateczny odpis w koszty roku następującego po roku, w którym przeprowadzono inwentaryzację.
Drugi ważny aspekt związany z dyscypliną finansów publicznych dotyczy badania sprawozdania finansowego: „naruszeniem dyscypliny finansów publicznych jest zaniechanie prowadzenia audytu wewnętrznego w jednostce sektora finansów publicznych do tego zobowiązanej, wskutek niezatrudniania audytora wewnętrznego albo niezawierania umowy z usługodawcą” . Audytor zewnętrzny ma m.in. obowiązek wydania opinii na temat ryzyka towarzyszącemu badanej jednostce W przypadku niewłaściwego oszacowania zagrożenia audytor nakazuje odpowiednie zmiany co implikuje konieczność korygowania sprawozdania finansowego. Brak nawiązania współpracy z audytorem może być przejawem ukrycia zagrożeń związanych z prawidłowością funkcjonowania danej jednostki, niewłaściwym oszacowaniem ryzyka, próbą wykazania sytuacji jednostki w lepszej niż faktyczna kondycji itp.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych Ustawa z 27 sierpnia 2009r. o finansach publicznych
Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości
zobacz również: