• Istota zmiany.

Ustawa nowelizująca wprowadza w art. 21 ust.1 UoPIT pkt 120a przewidujący zwolnienie z opodatkowania wynagrodzeń związanych z ustanowieniem służebności przesyłu.

Przedmiotowa zmiana spowodowana jest m.in. faktem uznawania przez sądy administracyjne, że wypłacone na podstawie Kodeksu cywilnego świadczenie nazwane „wynagrodzeniem” spełnia cele odszkodowawcze i korzysta ze zwolnienia na podstawie przepisu normującego zwolnienie odnoszące się do odszkodowania.

Z drugiej strony, Minister Finansów w interpretacji ogólnej z dnia 10 lipca 2010 r., sygn.: DD3/033/101/CRS/13/RWPD-48186/RD-70022/13 wskazał, iż wynagrodzenie otrzymane za ustanowienie służebności przesyłu nie korzysta ze zwolnienia i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej jako przychód z innych źródeł.

Do problemu odniósł się także Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 8 września 2011 r., sygn. akt: III CZP 43/11, który wskazał, iż „(…) roszczenie o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy nie ma charakteru odszkodowawczego, gdyż jego wysokość nie zależy od tego, czy właściciel poniósł jakikolwiek uszczerbek, to może ono realizować różne cele gospodarcze, w tym kompensować koszty, które właściciel poniósł przez to, że był np. zmuszony do korzystania z cudzej nieruchomości zamiast własnej, albo utracił korzyści, jakie by uzyskał, wynajmując albo wydzierżawiając rzecz. Trafne jest więc stanowisko, że wynagrodzenie za tzw. bezumowne korzystanie z rzeczy może spełniać cele odszkodowawcze (…) uszczerbek właściciela związany z pogorszeniem nieruchomości tylko w następstwie zbudowania na niej i eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych – zgodnie z wolą ustawodawcy – jest rekompensowany świadczeniem, jakie może on uzyskać za obciążenie jego prawa służebnością przesyłu. Wynagrodzenie za ustanowienie służebności (art. 3052 k.c.) powinno równoważyć wszelki uszczerbek związany z trwałym obciążeniem nieruchomości (…).”

W dniu 21 maja 2014 r. Minister Finansów wydał interpretacje indywidualną sygn. DD3/033/126/CRS/14/RD-46264/14, w której wskazał, iż wolne od podatku dochodowego jest wynagrodzenie (odszkodowanie) wypłacone, na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód), posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, z tytułu ustanowienia służebności gruntowej. Przedmiotowa interpretacja nie rozstrzygnęła jednak problemu ustanowienia służebności przesyłu w przypadku nieruchomości niebędących gruntami rolnymi.

• Termin wejścia w życie przedmiotowej zmiany.

UWAGA – Przedmiotowa zmiana wejdzie w życie w dniu 1 stycznia 2015 r.!

• Skutki praktyczne zmiany.

Przedmiotowa zmiana wprowadza zwolnienie z opodatkowania wynagrodzeń związanych z ustanowieniem służebności przesyłu wszystkich nieruchomości (nie tylko nieruchomości wchodzących w skład gospodarstwa rolnego), a więc wpływa korzystnie dla podatników posiadających grunty niebędące gruntami rolnymi.

Zmiana ma również zasadniczy wpływ na branżę wodno – kanalizacyjno – komunalną oraz energetyczną, ponieważ kwestia opodatkowania ustanowienia służebności przesyłu jest jednym z najistotniejszych problemów dotyczących budowy nowych sieci i łączy przesyłowych.