- rozliczania podatku VAT w przypadku gdy podmiotem świadczącym usługi lub dokonującym dostawy towarów na terytorium kraju jest podmiot nieposiadający siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności w Polsce,
- rozliczania podatku VAT przy imporcie towarów,
- nieodpłatnego świadczenia usług i nieodpłatnego wydania towarów.
Znaczącą zmianą w ustawie o VAT, planowaną do wprowadzenia w tym roku, jest określenie podmiotu uprawnionego do rozliczenia podatku VAT w przypadku gdy podmiotem świadczącym usługi lub dokonującym dostawy towarów na terytorium kraju jest podmiot nieposiadający siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności w Polsce. Obecne brzmienie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług dopuszcza możliwość rozliczenia podatku przez dostawcę towarów lub usług. Projekt nowelizacji ustawy o VAT jednoznacznie wskazuje, że w opisanej wyżej sytuacji podmiotem uprawnionym do rozliczenia podatku będzie wyłącznie nabywca towarów lub usług. Zagraniczne podmioty zarejestrowane w Polsce na potrzeby podatku od towarów i usług będą musiały określić skutki tej zmiany dla ich rozliczenia. W szczególności, należy rozważyć czy rejestracja podmiotów zagranicznych w Polsce będzie nadal ważna, czy nie stracą one statusu podatnika, a także czy nie będą musiały występować o zwrot podatku. W tym zakresie, kluczowe jest także rozstrzygnięcie czy podmiot zagraniczny zarejestrowany na potrzeby VAT w Polsce posiada tutaj stałe miejsce prowadzenia działalności.
Następną zmianą przewidzianą w kolejnej nowelizacji ustawy o podatku od towarów i usług jest zmiana w zakresie rozliczeń VAT przy imporcie towarów. Przepisy obowiązujące w tym zakresie pozwalają na korzystanie przez importerów z procedury rozliczania podatku od importu towarów w ramach deklaracji podatkowej po spełnieniu określonych warunków. Jednym z nich jest obowiązek złożenia zabezpieczenia w wysokości kwoty podatku należnego od importu towarów.
Nowelizacja ustawy o VAT znosi ten obowiązek, co uwalnia importerów od ciężaru finansowego związanego ze składaniem zabezpieczeń. Proponowane rozwiązanie z jednej strony zwiększa płynność finansową importerów, z drugiej zaś zabezpiecza interesy budżetu państwa poprzez wprowadzenie obowiązku przedstawienia organowi celnemu dokumentów potwierdzających rozliczenia kwoty podatku należnego z tytułu importu w deklaracji podatkowej w terminie 4 miesięcy po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu importu. W przypadku niespełnienia tego obowiązku w wyznaczonym przez ustawodawcę terminie, podatnik straci prawo do rozliczania podatku od importu w deklaracji podatkowej i będzie zobowiązany do uiszczenia kwoty podatku należnego wraz z odsetkami.
Nowe brzmienie przepisów ustawy o VAT eliminuje konieczność istnienia związku nieodpłatnych wydań z prowadzoną przez przedsiębiorstwo działalnością gospodarczą. Do tej pory sformułowanie zawarte w ust. 2 art. 7 ustawy o VAT rodziło wątpliwości interpretacyjne i prowadziło do rozbieżności w stosowaniu prawa w tym zakresie. Z literalnego brzmienia tego przepisu obecnie wynika, że nieodpłatne przekazanie towarów, które następuje w ramach prowadzonej działalności (np. na cele reprezentacji i reklamy) nie stanowi odpłatnej dostawy towarów. Takie podejście jest jednak niezgodne z brzmieniem Dyrektywy VAT, która stanowi, że opodatkowaną dostawą jest każde nieodpłatne przekazanie towarów, bez względu na to czy zostały one przeznaczone na cele związane z prowadzonym przedsiębiorstwem.
Nowelizacja ustawy o VAT rozwiewa wątpliwości w zakresie nieodpłatnych wydań towarów, wprowadzając jasną zasadę, zgodnie z którą wszystkie przekazania towarów należących do przedsiębiorstwa bez wynagrodzenia podlegają opodatkowaniu, jeżeli podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tych towarów, w całości lub w części.
Oprócz wyżej opisanych zmian, nowelizacja przewiduje także między innymi zmiany w zakresie warunków uprawniających do zdobycia uprawnień przedstawiciela podatkowego czy zmiany w systemie naliczania i odliczania podatku od towarów i usług w obrocie surowcami wtórnymi i handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych.
Projekt nowelizacji ustawy o VAT jest obecnie w sejmie, zgodnie z planami rządu miał wejść w życie 1 marca 2011 roku, dziś już jednak wiadomo, że ta data nie jest realna. Omawiane zmiany wejdą w życie najprawdopodobniej 1 kwietnia 2011 roku.
