Odszkodowanie za przedwczesne rozwiązanie umowy najmu jednak opodatkowane VAT?

Stan faktyczny oraz stanowisko Organu
Podatnik zawarł umowę najmu lokalu użytkowego z Bankiem na czas oznaczony. W czasie trwania umowy Bank wypowiedział umowę najmu. Podatnik zawarł z Bankiem porozumienie na podstawie, którego Bank w wyniku rozwiązania umowy najmu wypłacił Podatnikowi odszkodowanie.
W związku z powyższym Podatnik powziął wątpliwości dotyczącące zakwalifikowania otrzymanego od Banku odszkodowania, jako świadczenia pieniężnego niepodlegającego opodatkowaniu podatkiem VAT.
Zdaniem Podatnika zapłata przez najemcę na rzecz wynajmującego odszkodowania za szkodę spowodowaną przedterminowym rozwiązaniem umowy najmu nie może być traktowane, jako wynagrodzenie za świadczoną usługę ponieważ otrzymane przez wynajmującego odszkodowanie nie jest związane z żadnym świadczeniem z jego strony na rzecz najemcy i nie wypełnia definicji ani dostawy towarów ani świadczenia usług.
Minister Finansów nie zgodził się z poglądem Podatnika i podkreślił, że rozwiązanie umowy poprzez zawarcie przez strony porozumienia doprowadza     do wygaśnięcia wiążącego strony stosunku prawnego (tj. zgodnego zakończenia istniejącego pomiędzy stronami stosunku w inny sposób niż pierwotnie było to przewidziane), nie jest natomiast rezultatem jednostronnego niewywiązywania się lub nienależytego wywiązania się przez stronę z ciążących na niej obowiązków. Odszkodowanie stanowi zdaniem Ministra Finansów formę wynagrodzenia za działanie Podatnika polegające na wyrażeniu zgody za odstąpienie od umowy i powinno zostac opodatkowane VAT.

Teza

Rozstrzygnięcie podjęte przez Organ pozwala na sformułowanie następującej tezy:
,,(…) Wynagrodzenie nie będzie więc zadośćuczynieniem lecz będzie stanowiło formę wynagrodzenia za działania Wnioskodawcy (wyrażenie zgody za odstąpienie od umowy). W analizowanym przypadku będzie istniał bezpośredni związek pomiędzy dokonanym świadczeniem a otrzymanym wynagrodzeniem. Zatem zgodę na zaniechanie określonej czynności (najmu lokalu), za którą będzie wypłacone odszkodowanie przez najmującego, należy traktować jako odpłatne świadczenie usług na rzecz najemcy w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy (…).”
Komentarz
W 2013 r. w orzecznictwie ugruntował się pogląd zgodnie, z którym kary, odszkodowania, rekompensaty oraz płatności o podobnym charakterze nie podlegają opodatkowaniu VAT, ponieważ jako czynności jednostronne nie mają charakteru odpłatnej usługi.
W 2014 r. orzecznictwo w wyniku wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 7 lutego 2014 r.1 rozpoczyna niekorzystną dla podatników interpretację ww. zagadnienia.
Minister Finansów i Sądy podnoszą, iż przy wypłacie odszkodowania za przedwczesne rozwiązanie umowy najmu można wskazać konkretnego beneficjenta tej usługi – najemcę, a skoro wcześniejsze rozwiązanie umowy najmu jest wynikiem porozumienia, a nie rezultatem niewywiązania się z umowy, to  nie jest odszkodowaniem w rozumieniu Kodeksu Cywilnego.
Niewątpliwie zgodę na zaniechanie określonej czynności należy traktować, jako świadczenie usług w związku, z czym, odpłatna zgoda na przedwczesne rozwiązanie umowy najmu zawarta w porozumieniu powinna zostać opodatkowana VAT ponieważ istnieje związek pomiędzy wypłatą należności, a otrzymaniem świadczenia wzajemnego.
Należy zauważyć, iż poprzez odpowiednie skonstruowanie umowy najmu istnieje możliwość uniknięcia opodatkowania VAT odszkodowania za przedwczesne rozwiązanie umowy najmu.
Autor:
\"\" Mateusz Cedro – prawnik. Obecnie Starszy Konsultant Podatkowy w Kancelarii Doradztwa Podatkowego Zarzycki & Wspólnicy. Od 2011 r. pracował oraz współpracował z podmiotami zajmującymi się obsługą prawno – podatkową podmiotów gospodarczych doradzając w transakcjach gospodarczych pod kątem ich konsekwencji prawnych oraz opodatkowania podatkami dochodowymi oraz podatkiem VAT. Posiada bogate doświadczenie doradcze oraz szkoleniowe z zakresu prawa podatkowego.
\"\"
1) sygn. akt: I FSK 1664/12

Dodaj komentarz