- środków trwałych oraz nieruchomości zaliczonych do inwestycji, z zastrzeżeniem art. 26 ust 1 pkt. 3 uor, a także maszyn i urządzeń wchodzących w skład środków trwałych w budowie – drogą spisu ich ilości z natury, wyceny tych ilości, porównania wartości z danymi ksiąg rachunkowych oraz wyjaśnienia i rozliczenia ewentualnych różnic;
- środków trwałych, do których dostęp jest znacznie utrudniony, gruntów oraz praw zakwalifikowanych do nieruchomości, oraz aktywów wymienionych w pkt. 1, jeżeli przeprowadzenie ich spisu z natury lub uzgodnienie z przyczyn uzasadnionych nie było możliwe – drogą porównania danych ksiąg rachunkowych z odpowiednimi dokumentami i weryfikacji wartości tych składników.
W świetle art. 3 ust. 1 pkt. 15 do środków trwałych zaliczamy w szczególności nieruchomości – w tym grunty, prawo użytkowania wieczystego gruntu, budowle i budynki, a także będące odrębną własnością lokale, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego.
Do użytku gruntowego o nazwie „drogi” zalicza się grunty w granicach pasów drogowych dróg publicznych i dróg wewnętrznych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2000 r. nr 71, poz. 838 ze zm.)
W szczególności do dróg zalicza się grunty zajęte pod:
– drogi krajowe,
– drogi wojewódzkie,
– drogi powiatowe,
– drogi gminne,
– drogi w osiedlach mieszkaniowych,
– drogi dojazdowe do gruntów rolnych i leśnych oraz do obiektów użyteczności publicznej,
– place postojowe i manewrowe przy dworcach kolejowych, autobusowych i lotniczych, portach morskich i rzecznych i innych oraz ogólnodostępne dojazdy do ramp wyładowczych i placów składowych.
Zgodnie z ta ustawą (art. 4 pkt. 1) droga to budowla wraz z drogowymi obiektami inżynierskimi, urządzeniami oraz instalacjami, stanowiąca całość techniczno-użytkową, przeznaczona do prowadzenia ruchu drogowego, zlokalizowana w pasie drogowym. Z kolei pasem drogowym jest wydzielony liniami granicznymi grunt wraz z przestrzenią nad i pod jego powierzchnią, w którym są zlokalizowane droga oraz obiekty budowlane i urządzenia techniczne związane z prowadzeniem, zabezpieczeniem i obsługą ruchu, a także urządzenia związane z potrzebami zarządzania drogą (art. 4 pkt. 2 ustawy o drogach publicznych)
W świetle art. 2 pkt. 1 ustawy z 20 czerwca 1997 roku – Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2005 r., nr 108, poz. 908 z późn. zm.) droga – to wydzielony pas terenu składający się z jezdni, pobocza, chodnika, drogi dla pieszych lub drogi dla rowerów, łącznie z torowiskiem pojazdów szynowych znajdującym się w obrębie tego pasa, przeznaczony do ruchu lub postoju pojazdów, ruchu pieszych, jazdy wierzchem lub pędzenia zwierząt (prawa o ruchu drogowym).
W świetle tych definicji droga jest nieruchomością – częścią terenu, kawałkiem gruntu zatem inwentaryzacja powinna przebiegać metodą porównania danych ksiąg rachunkowych z odpowiednimi dokumentami i weryfikacji wartości tych składników.
Dodam. iż tę inwentaryzacje należy przeprowadzać raz na 4 lata zgodnie z art. 26 ust 4 pkt. 3 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2009 r. nr 152, poz. 1223 ze zm.)
Spis z natury powinien polegać na zmierzeniu np. długości drogi, ocenie jej przebiegu jakości. Proszę sobie wyobrazić coroczny pomiar geodezyjny dróg. Nie jest celem ustawodawcy zmuszenie jednostek do ponoszenia ogromnych nakładów na coroczną inwentaryzację gruntów metodą spisu z natury.
To, że w świetle przepisów prawa bilansowego inwentaryzację dróg przeprowadzić należy metodą porównania zapisów w księgach z dokumentacją źródłową nie narusza postanowień
Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 16 lutego 2005 r. w sprawie sposobu numeracji i ewidencji dróg publicznych, obiektów mostowych, tuneli, przepustów i promów oraz rejestru numerów nadanych drogom, obiektom mostowym i tunelom (Dz. U. nr 67, poz. 582 ze zm.) Zgodnie z tym rozporządzeniem obowiązane zarządców jest prowadzenie i aktualizowanie ewidencji dróg, która obejmuje następujące dokumenty ewidencyjne:
- książkę drogi,
- dziennik objazdu dróg,
- mapę techniczno-eksploatacyjną dróg,
- książki obiektów mostowych oraz tuneli,
- kartę obiektu mostowego,
- wykazy obiektów mostowych, tuneli, przepustów i promów.
W związku z tym obowiązkiem występuje inwentaryzacja dróg – ale jest jej nieco inny charakter niż w przypadku inwentaryzacji w świetle prawa bilansowego.