W celu realizacji swoich zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne jak również zawierać umowy z innymi podmiotami. Może również, podobnie jak inne gminne osoby prawne, prowadzić gospodarkę gminną (obejmującą zarówno zadania o charakterze użyteczności publicznej, jak i wykraczającą poza ten zakres) w przypadkach i formach przewidzianych w ustawie z dnia 20 grudnia 1996 roku, o gospodarce komunalnej (Dz. U. Nr 9 poz. 43), zwanej dalej u.g.k. Gospodarka komunalna została zdefiniowana w art. 1 powołanej wyżej ustawy, jako działalność polegająca na wykonywaniu przez Jednostki Samorządu Terytorialnego (zwane dalej JST) zadań własnych, w celu zaspokajania potrzeb wspólnoty samorządowej, a obejmująca w szczególności wykonywanie zadań o charakterze użyteczności publicznej.

W myśl art. 3 u.g.k., gospodarka komunalna może przybierać różne formy. Zatem obok działalności gospodarczej prowadzonej w sferze użyteczności publicznej przez same JST oraz inne komunalne osoby prawne, może to być również powierzanie zadań osobom fizycznym lub prawnym, lub też jednostkom organizacyjnym nie mającym osobowości prawnej, w drodze umowy na zasadach ogólnych, z zachowaniem rygoru przepisu art. 3 u.g.k.

Wobec powyższego, zgodnie z brzmieniem art. 3 u.g.k., powierzenie zadania własnego podmiotowi innemu niż komunalna osoba prawna wymaga zastosowania ustaw Partnerstwie Publiczno Prywatnym (Dz. U. Nr 19 poz. 100), o koncesji na roboty budowlane lub usługi (Dz. U. Nr 19 poz. 101) lub ustawy Prawo zamówień publicznych (Dz. U. Nr 113 poz. 759). Jeżeli zatem zadanie własne miałoby zostać powierzone spółce z udziałem kapitału prywatnego, czyli nie komunalnej osobie prawnej, niezastosowanie któregokolwiek trybu przetargowego, zgodnie z art. 17 u.d.f.p. stanowiłoby naruszenie dyscypliny finansów publicznych.