W rzeczywistości często można spotkać przypadki, w których spółki dążą do zawyżenia wartości prezentowanych w ramach inwestycji długoterminowych udziałów i akcji innych spółek poprzez nieutworzenie stosownych odpisów aktualizujących.
Sposób ustalenia realnej wartości aktywów zależny jest w znacznym stopniu od rodzaju podmiotu, w którym posiadane są udziały bądź akcje. Jeżeli podmiot ten notowany jest na rynkach regulowanych, to ustalenie realnej wartości takiego składnika aktywów polega na sprawdzeniu na dzień wyceny bieżących kursów giełdowych poszczególnych akcji i utworzenie ewentualnych odpisów aktualizujących ich wartość.
W przypadku gdy kurs giełdowy na dzień bilansowy jest niższy od kursu po którym akcje zostały zakupione, to należy dokonać odpisu obniżającego wartość inwestycji i zaksięgować go w ciężar kosztów finansowych. Nie ma przy tym znaczenia, czy dane inwestycje są długo czy krótkoterminowe. Z kolei gdy kurs giełdowy na dzień bilansowy jest wyższy niż kurs po którym zakupiono wcześniej akcje, to konieczne jest utworzenie odpisu podwyższającego wartość inwestycji. W tym przypadku ważne jest czy dana inwestycja jest krótko czy długoterminowa. Jeżeli tworzymy odpis podwyższający wartość krótkoterminowych aktywów finansowych, księgowany jest on wówczas na konto przychodów finansowych, przez co wpływa w sposób bezpośredni na wynik finansowy. Gdy taka sama sytuacja tyczy się inwestycji długoterminowych, to odpis podwyższający ich wartość księgowany jest jako zwiększenie kapitału z aktualizacji wyceny, co wpływa na podniesienie kapitału własnego, ale nie zwiększa wyniku finansowego danego roku.
Sposób ustalenia realnej wartości aktywów jest trudniejszy, gdy spółka posiada udziały lub akcje w podmiotach nie objętych rynkiem regulowanym. Wówczas należy przeanalizować najbardziej aktualne sprawozdanie finansowe spółek, które posiada się w portfelu inwestycyjnym oraz w sytuacji, gdy znajdują się one w złej kondycji finansowej, dokonać stosownych odpisów z tytułu trwałej utraty wartości. Odpisy te księgowane są na konto kosztów finansowych przez co obniżają wynik finansowy. W związku z tym w praktyce spotyka się działania spółek, które celowo nie tworzą takich odpisów, aby nie obniżać wyniku finansowego za dany okres.
Mimo, iż sposób dokonywania wyceny udziałów i akcji posiadanych w innych podmiotach jest ściśle określony w Ustawie o Rachunkowości, to często spotyka się spółki, które nie ujmują odpisów aktualizujących aby nie popsuć swojej sytuacji majątkowo-finansowej oraz wyniku finansowego.
