Kwestię odpisów aktualizujących uregulowano w art. 28 ust. 7 ustawy oraz uszczegóławiającym go KSR 4 – Utrata wartości aktywów.
Celem standardu jest określenie zasad ustalania i ujmowania w księgach rachunkowych oraz wykazywania w sprawozdaniu finansowym odpisów aktualizujących wartość bilansową aktywów jednostki, spowodowanych częściową lub całkowitą utratą zdolności do przynoszenia jednostce korzyści ekonomicznych przez te aktywa.
Zgodnie ze standardem, odpisów aktualizujących dokonuje się wówczas gdy bilansowa wartość składnika aktywów jest wyższa od uzyskiwanych z niego korzyści ekonomicznych. W konsekwencji wymagana jest aktualizacja wartości danego składnika aktywów obniżającego na dzień bilansowy jego wartość bilansową.
Suma ustalonych korzyści ekonomicznych zgodnie ze standardem określana jest mianem wartości odzyskiwalnej. Ustalana ona jest jako wyższa z dwóch wartości. Wartości handlowej lub wartości użytkowej. Pierwsza z nich odpowiada cenie sprzedaży netto. Jej ustalenie jest więc względnie łatwe. Druga z wartości to suma zdyskontowanych przyszłych korzyści ekonomicznych netto z obiektu ustalona przy założeniu dalszego jego wykorzystywania. Wymaga ona przyjęcia i przyszłej aktualizacji szeregu założeń o charakterze handlowym (planowana przyszła sprzedaż, nakłady itd.) oraz finansowych (stopa dyskonta, inflacji, ryzyka), które w efekcie określą wartość użytkową.
W przypadku wystąpienia przesłanek wskazujących na utratę wartości składnika aktywów oraz potwierdzenie tego faktu ustaleniem niżej od wartości bilansowej wartości odzyskiwalnej jednostka uprawniona jest do ujęcia w księgach rachunkowych zapisu korygującego bieżącą wartość bilansową składnika majątku.
Utratę wartości aktywów ujmuje się w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych. W przypadku dokonania odpisu aktualizującego wartość podlegających amortyzacji środków trwałych konieczna jest weryfikacja przyszłego przewidywanego okresu ekonomicznego użytkowania oraz wartości podlegającej amortyzacji. Częstym bowiem błędem jest kontynuowanie bieżącej amortyzacji w przypadku gdy wartość bilansowa składnika została obniżona o odpis aktualizujący. Takie ujęcie skutkuje zawyżeniem skumulowanych kosztów środka trwałego.
Jednostki stosujące zasady ustawy o rachunkowości na podstawie art. 10 ust. 3 ustawy zobligowane są w kwestiach nieuregulowanych w ustawie do stosowania zasad wynikających z Krajowych Standardów Rachunkowości. W przypadku aktualizacji aktywów wymagane jest zatem stosowanie przytoczonych w skrócie postanowień Krajowego Standardu Rachunkowości nr 4.