- Rada Nadzorcza spółki z ograniczona odpowiedzialnością lub Komisja Rewizyjna tej spółki – jeżeli Zarząd nie zwoła Zwyczajnego Zgromadzenia Wspólników w terminie określonym w KSH lub w umowie spółki, oraz jeżeli zwołanie uznają za wskazane zwołanie Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników, a zarząd nie zwoła takiego zgromadzenia w terminie dwóch tygodni od dnia zgłoszenia odpowiedniego żądania,
- podmiot wskazany wyraźnie w umowie spółki,
- działający na podstawie upoważnienia sądowego wspólnik spółki.
W szczególności należy zwrócić uwagę na ostatnią z powyższych możliwości, stanowiącą efekt realizacji przez wspólnika spółki z o.o. jednego z praw związanych z faktem posiadania udziałów. Zgodnie z art. 237 KSH jeżeli w terminie dwóch tygodni od dnia przedstawienia żądania zarządowi nadzwyczajne zgromadzenie wspólników nie zostanie zwołane, sąd rejestrowy może, po wezwaniu zarządu do złożenia oświadczenia, upoważnić do zwołania nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników występujących z tym żądaniem. Tym samym ustawodawca wprost wskazuje na uprawnienie wspólnika do wykonania kompetencji zarządu spółki z o.o. w zakresie zwołania zgromadzenia wspólników. Jednakże wskazać należy, iż w przeciwieństwie do tożsamego uprawnienia Rady Nadzorczej spółki (odpowiednio Komisji Rewizyjnej) bądź podmiotu wskazanego wprost w umowie spółki, uprawnienie wspólnika wynikające z art. 237 KSH nie ma charakteru bezwzględnego i podlega ocenie ze strony właściwego sądu rejestrowego. Sąd nie jest w żaden sposób związany wnioskiem wspólnika i jego ocena w tym zakresie jest dowolna. Dokonując oceny wniosku wspólnika, sąd rejestrowy powinien uzyskać stanowisko zarządu spółki z o.o., a w szczególności w zakresie powodów braku zwołania Zgromadzenia Wspólników w trybie art. 236 KSH (zwołanie ZW na wniosek wspólnika/wspólników reprezentujących co najmniej 1/10 kapitału zakładowego spółki). A zatem można uznać, iż realizacja uprawnienia wspólnika, wynikającego z faktu posiadania udziałów spółki, pośrednio uzależniona jest od zarządu spółki, który powinien precyzyjnie przedstawić powody braku zwołania ZW na wniosek wspólnika. Kwestia ta staje się szczególnie istotna w przypadku zagrożenia działania na szkodę spółki w związku z zamiarem podjęcia planowanych uchwał. W przypadku biernej postawy zarządu, sąd rejestrowy pominie stanowisko zarządu, co wobec braku istnienia oczywistych przesłanek negatywnych, będzie skutkowało w większości przypadków udzieleniem wspólnikowi upoważnienia do zwołania Zgromadzenia Wspólników z proponowanym porządkiem obrad.
Sąd, zezwalając na zwołanie zgromadzenia, wyznacza osobę przewodniczącego takiego zgromadzenia, lecz w żadnym przypadku sąd nie może ingerować w zakres porządku obrad. Odnośnie kwestii porządkowych, sąd rejestrowy może dodatkowo zakreślić termin odbycia zgromadzenia. W tym miejscu należy wskazać, iż zgodnie ze stanowiskiem Sądu Najwyższego, zakreślony przez sąd rejestrowy termin do odbycia Zgromadzenia Wspólników jest wiążący, a zatem wszelkie uchwały z określonego upoważnieniem porządku obrad podjęte po zakreślonej dacie, są nieważne.
Zwołane przez wspólnika spółki Zgromadzenie Wspólników powinno wskazać podmiot, który poniesie koszty jego zwołania i odbycia. Tym samym koszty te nie muszą zostać poniesione przez Spółkę a inny podmiot, np. zarząd spółki, który swym działaniem, a konkretnie zaniechaniem zmusił wspólnika do skorzystania z uprawnienia wynikającego z art. 237 KSH.
Zawiadomienia o zgromadzeniu w trybie art. 237 KSH wysyłane są zgodnie z zasadami zwoływania zgromadzeń wspólników w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. Zgodnie z art. 237 § 3 KSH w zawiadomieniach o zwołaniu nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników, należy powołać się na postanowienie sądu rejestrowego. Brak powołania się na upoważnienie sądu, a tym samym wskazania podstawy prawnej działania może skutkować faktem braku obecności innych wspólników spółki na zwołanym zgromadzeniu wobec uznania, iż zostało ono zwołane bezprawnie (przez podmiot do tego nie uprawniony). Choć wskazana norma nakłada obowiązek powołania się na postanowienie sądu rejestrowego upoważniające do zwołania zgromadzenia, to wskazać należy na teoretyczną rozbieżność z zasadą wyrażoną w art. 240 KSH, a zatem możliwość odbycia zgromadzenia wspólników w przypadku gdy obecny jest cały kapitał zakładowy i nikt nie wnosi sprzeciwu co do odbycia zgromadzenia. Pomimo ryzyka nieważności zgromadzenia odbytego bez podania podstawy jego zwołania , to wydaje się, iż jeżeli będą miały miejsce wszelkie czynności doprowadzające do odbycia zgromadzenia, a upoważnieni żądający sprawią, że cały kapitał zakładowy będzie reprezentowany na zgromadzeniu i nikt się nie sprzeciwi odbyciu tego zgromadzenia, to zgromadzenie może podejmować uchwały w sposób w pełni ważny.
