Temat ten jednak jest dużo bardziej skomplikowany, gdy przedmiotem zobowiązania dłużnika jest świadczenie niepieniężne, które na dodatek dłużnik może wykonać tylko osobiście. Świadczenia takie mogą wynikać na przykład z osobistych przymiotów dłużnika (artysta, który zobowiązał się wykonać dzieło).

Problem z egzekucją tego rodzaju świadczenia niezastępowalnego jest oczywisty, gdyż dłużnika takiego nie może przymuszać, np. fizycznie do wykonania czegoś, co zależy wyłącznie od jego woli. Wychodząc naprzeciw takim sytuacją ustawodawca wprowadził środki przymusu, które mają zmobilizować opornego dłużnika do wykonania swojej powinności.

Stosownie do art. 1050 k.p.c. jeżeli dłużnik ma wykonać czynność, której inna osoba wykonać za niego nie może, a której wykonanie zależy wyłącznie od jego woli, sąd, w którego okręgu czynność ma być wykonana, na wniosek wierzyciela, po uprzednim wyznaczeniu rozprawy i wysłuchaniu stron wyznacza dłużnikowi termin do wykonania czynności z jednoczesnym zagrożeniem ukaraniem grzywną na wypadek, gdyby w wyznaczonym terminie czynności nie wykonał. Jeżeli termin wyznaczony przez Sąd upłynie bezskutecznie wówczas Sąd nakłada na dłużnika grzywnę i jednocześnie wyznacza nowy termin do wykonania czynności, z zagrożeniem surowszą grzywną. Dwie pierwsze, z nałożonych grzywien nie mogą być wyższe niż dziesięć tysięcy złotych. Przy trzeciej grzywnie powyższe ograniczenie nie ma zastosowania. Ogólna suma grzywien w tej samej sprawie nie może przewyższać miliona złotych.

Wymierzając grzywnę, sąd orzeknie jednocześnie – na wypadek niezapłacenia – zamianę grzywny na areszt, licząc jeden dzień aresztu od pięćdziesięciu do tysiąca pięciuset złotych grzywny. Ogół czasu trwania aresztu nie może przekroczyć 6 miesięcy.
Zarówno grzywna, jak i areszt, o których mowa powyżej mają jedynie dyscyplinujący charakter. Powyższe oznacza, że jeżeli dłużnik spełni swoje zobowiązanie wówczas grzywny niezapłacone jeszcze ulegają umorzeniu. Jeżeli względem dłużnika jest wykonywany areszt w trakcie którego dłużnik zadeklaruje gotowość do wykonania swojego obowiązku wówczas Sąd zwalnia go z aresztu.

Drugim obok grzywny oraz aresztu środkiem przymuszenia dłużnika do wykonania czynności niezastępowalnej jest zobowiązanie do zapłaty przez dłużnika na rzecz wierzyciela określonej sumy pieniężnej za każdy dzień zwłoki w wykonaniu czynności. Ten środek przymusu stosowany może być zamiast grzywny i uzależniony jest od wniosku wierzyciela. W praktyce instrument ten polega na tym, że jeżeli dłużnik pomimo uprzedzenia go o możliwości nałożenia tej swoistej kary nadal nie wykonuje obowiązku, wówczas Sąd na wniosek wierzyciela nakazuje dłużnikowi zapłatę określonej sumy pieniężnej. Prawomocne postanowienie Sądu jest tytułem wykonawczym uprawniającym do egzekucji bez obowiązku zaopatrywania go w klauzulę wykonalności. Ustawodawca nie określa wysokości kwoty, jaką sąd może zasądzić od dłużnika na rzecz wierzycieli. Art. 1050 1 § 4 k.p.c. wskazuje jedynie, iż Sąd określając tę kwotę powinien kierować się interesami obu stron w takiej mierze, aby z jednej strony zapewnić wykonalność obowiązku, a z drugiej dłużnika nie obciążać ponad potrzebę.