Księgowanie jednostek uczestnictwa, część 1

Fundusze inwestycyjne mogą inwestować uzyskane w ten sposób środki pieniężne w określone ustawowo papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe.  Podmioty nabywają jednostki uczestnictwa z założeniem, że ich wartość na skutek działalności funduszu lokacyjnego będzie wzrastać. Jednostka nie jest oprocentowana, a więc inwestor zyskuje tylko dzięki przyrostowi wartości aktywów funduszu.

Według ustawy o rachunkowości jednostki uczestnictwa ujmowane są jako aktywa finansowe, stanowią one inwestycje zaliczane do instrumentów kapitałowych. Przez inwestycje rozumie się aktywa posiadane przez jednostkę w celu osiągnięcia z nich korzyści ekonomicznych wynikających z przyrostu wartości tych aktywów, uzyskania przychodów w formie odsetek, dywidend (udziałów w zyskach) lub innych pożytków, w tym również z transakcji handlowej, a w szczególności aktywa finansowe oraz te nieruchomości i wartości niematerialne i prawne, które nie są użytkowane przez jednostkę, lecz są posiadane przez nią w celu osiągnięcia tych korzyści. Natomiast za instrumenty finansowe uznaje się kontrakt, który powoduje powstanie aktywów finansowych u jednej ze stron i zobowiązania finansowego albo instrumentu kapitałowego u drugiej ze stron pod warunkiem, że z kontraktu zawartego między dwiema lub więcej stronami jednoznacznie wynikają skutki gospodarcze, bez względu na to, czy wykonanie praw lub zobowiązań wynikających z kontraktu ma charakter bezwarunkowy albo warunkowy.

Do wyceny instrumentów finansowych zastosowanie ma także rozporządzenie Ministra Finansów z 12 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad uznawania, metod wyceny, zakresu ujawniania i sposobu prezentacji instrumentów finansowych.  Zarówno z ustawy o rachunkowości, jak i wymienionego rozporządzenia wynika, że jednostki uczestnictwa należy wprowadzić do ksiąg rachunkowych na dzień zawarcia kontraktu w cenie nabycia. Natomiast na dzień bilansowy jednostki uczestnictwa wycenione są w  wiarygodnie oszacowanej wartości godziwej bez jej pomniejszania o koszty transakcji, jakie jednostka poniosłaby, zbywając te aktywa lub wyłączając je z ksiąg rachunkowych z innych przyczyn, chyba że wysokość tych kosztów byłaby znacząca. Jako wartość godziwą posiadanych jednostek uczestnictwa, należy przyjąć wartość jednostek uczestnictwa ustaloną przez fundusz inwestycyjny na podstawie wartości aktywów netto tego funduszu, przypadających na jednostkę.

Schemat ujęcia nabycia jednostek uczestnictwa:

  • Wn Inwestycje finansowe – analityka Inwestycje krótkoterminowe lub inwestycje długoterminowe
  • Ma Pozostałe rozrachunki – w analityce konto pośrednika finansowego

zobacz również:

Dodaj komentarz