Trudności w ustaleniu, czy realizacja inwestycji w portach morskich może skorzystać z preferencyjnego opodatkowania VAT wynika z tego, iż przepisy ustawy o VAT nie określają w sposób wystarczająco precyzyjny, co należy rozumieć pod pojęciem usług związanych z utrzymaniem akwenów portowych i torów podejściowych. Również prezentowane dotychczas stanowisko organów podatkowych w tym zakresie nie było jednolite.
Wspomniane trudności są konsekwencją braku wyjaśnienia w ustawie o VAT pojęcia „utrzymanie”.
Minister Finansów w interpretacji ogólnej z dnia 22 czerwca 2011 r. wyjaśnił, że aby zdefiniować pojęcie „utrzymanie” należy odwołać się do znaczenia językowego tego pojęcia, zgodnie z którym „utrzymanie” oznacza zachowanie czegoś takim, jakim było wcześniej, dbanie o coś, zachowywanie w odpowiednim stanie.
W związku z powyższym utrzymanie jakiegoś obiektu będzie oznaczało zachowanie go w niepogorszonym stanie, w tym zapewnienie jego funkcjonalności.
Takie zdefiniowanie pojęcia „utrzymanie” oznacza, że usługi w zakresie utrzymania akwenów portowych i torów podejściowych nie muszą ograniczać się wyłącznie do usług wykonywanych bezpośrednio na tych obiektach. Istotnym jest natomiast, że efektem tych usług powinno być utrzymanie akwenów portowych i torów podejściowych w odpowiednim stanie, w tym zapewnienie ich funkcjonalności.
Minister Finansów w powołanej interpretacji uznał ponadto, że usługi budowlane dotyczące falochronu, takie jak remont czy przebudowa, mogą korzystać z preferencyjnej stawki VAT, jeżeli dotyczą utrzymania akwenów portowych i torów podejściowych w odpowiednim stanie.
Z preferencyjnej stawki VAT nie będą zdaniem Ministra Finansów korzystały usługi dotyczące falochronu, jeżeli roboty te wynikają z konieczności dostosowania do przeprowadzanej przebudowy akwenu portowego lub toru podejściowego, zmieniającej w konsekwencji ich parametry techniczne.
Z powyższego wynika więc, że remont czy przebudowa falochronu, które nie są związane z przebudową akwenu portowego lub toru podejściowego będą, co do zasady korzystały z preferencyjnego opodatkowania VAT.
W opisaną sytuację wpisze się również remont lub przebudowa falochronu, których zasadniczym celem będzie jego odnowienie, nawet jeśli część inwestycji związana będzie
z przebudową tych obiektów, zmieniającą ich parametry techniczne.
Zastosowanie w tej sytuacji stawki 0%, uzależnione będzie od możliwości wyodrębnienia prac związanych z utrzymaniem akwenu portowego lub toru podejściowego od prac związanych z przebudową tych obiektów.
Z uwagi na zróżnicowany charakter inwestycji w portach morskich, ustalenie prawidłowej stawki podatku VAT w zakresie usług świadczonych przez firmy budowlane będzie wymagało wnikliwej analizy stanu faktycznego i ustalenia czy usługi takie będą służyły „utrzymaniu” akwenów portowych i torów podejściowych.
