We wniosku o wydanie interpretacji podatnik wskazał, że prowadzi działalność gospodarczą w zakresie przewozu zbiorowego osób. Na poczet świadczonych usług przewozu sprzedaje, m.in. bilety miesięczne za pobraniem całości należności „z góry”. Zawarcie umowy o świadczenie usług przewozów pasażerskich następuje z momentem otrzymania przez kupującego biletu w zamian za uiszczoną przez niego cenę. Bilety spełniają wymogi umożliwiające uznanie ich jako faktury VAT. Znaczna większość biletów miesięcznych sprzedawana jest w miesiącach poprzedzających okres rozliczeniowy, w którym wykonywana jest usługa przewozu pasażerskiego. W tym stanie faktycznym zadano pytanie, czy wpływy ze sprzedaży biletów miesięcznych należy uznać za przychody powstałe w dacie sprzedaży biletów, czy też w ostatnim dniu okresu rozliczeniowego, na który sprzedany został bilet miesięczny. W ocenie podatnika wpływy ze sprzedaży biletów miesięcznych na podstawie art. 12 ust. 3c w związku z art. 12 ust. 4 pkt 1 u.p.d.o.p. , powinny być uznane jako przychody w ostatnim dniu okresu rozliczeniowego wykonywanej usługi przewozu.
Minister Finansów uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe. Stwierdził, że momentem powstania przychodu w postaci wpływów ze sprzedaży biletów miesięcznych jest data sprzedaży biletu miesięcznego, stanowiąca datę uregulowania należności i wystawienia faktury. Zdaniem organu, w przedstawionej sytuacji data powstania przychodu nie może zostać ustalona na podstawie art. 12 ust. 3c u.p.d.o.p. Przepis ten ma bowiem zastosowanie w przypadku usług o charakterze ciągłym, gdy strony uzgodnią, że regulowanie ich wzajemnych należności i zobowiązań będzie obejmować kolejne wyodrębnione umownie okresy świadczenia tych usług w czasie trwania umowy.
WSA w Białymstoku uchylił zaskarżoną interpretację, lecz wyrok ten został następnie uchylony przez NSA, który podzielił stanowisko prezentowane przez organ. NSA wskazał, że nabywca biletu w dniu nabycia dokonuje z góry ostatecznej i definitywnej zapłaty za usługi przewozowe, bez względu na to, czy będzie, czy też nie, z usług tych korzystać. Przychód uzyskany z tego tytułu przez przewoźnika stanowi dla niego trwałe i definitywne przysporzenie majątkowe już w momencie dokonania sprzedaży. Nie będzie już zatem żadnych dalszych rozliczeń w relacji pomiędzy nabywcą biletu a przewoźnikiem, co pozwalałoby uznać, iż przewoźnik nie uzyskał przychodu, a przychód ten ziści się dopiero wraz z wystąpieniem jakiegokolwiek innego późniejszego zdarzenia. W ocenie NSA, w świetle art. 12 ust. 3a u.p.d.o.p., w opisanej sytuacji przychód powstaje zatem w dacie uregulowania należności za bilet (co pokrywa się też z jego wystawieniem i sprzedażą), nie zaś w ostatnim dniu miesiąca, na który bilet ten został sprzedany.
Teza
Na podstawie uzasadnienia omawianego orzeczenia można sformułować następującą tezę:
„Zapłata ceny biletu miesięcznego, bez względu czy znajdują się na nim informacje pozwalające uznać bilet za fakturę VAT, stanowi przychód podatkowy przewoźnika uzyskany w momencie sprzedaży, o którym mowa w art. 12 ust. 3a u.p.d.o.p.”
Komentarz
Prezentowany wyrok stanowi potwierdzenie wcześniejszych orzeczeń Naczelnego Sądu Administracyjnego w zakresie momentu rozpoznania przez przewoźników przychodu z tytułu sprzedaży biletów okresowych. W wyroku z dnia 19 października 2010 roku, sygn. akt II FSK 1027/09 NSA wskazał przykładowo, że „zapłata ceny biletu miesięcznego stanowi przychód podatkowy przewoźnika uzyskany w momencie sprzedaży.” Podobne stanowisko NSA zajął także w wyroku z dnia 11 maja 2012 roku, sygn. akt II FSK 1938/10.
W konsekwencji powyższej, jak widać jednolitej, linii orzeczniczej NSA, przewoźnicy winni deklarować przychody związane ze sprzedażą biletów okresowych już w momencie ich uzyskania, a nie dopiero z końcem okresu, na który bilety zostały wystawione. Odmienne podejście z dużym prawdopodobieństwem spotka się bowiem z dezaprobatą organów podatkowych i narazi podatników na ryzyko skorygowania ich rozliczeń przez właściwy organ skarbowy.