Stan faktyczny oraz stanowisko NSA
Organy podatkowe określiły podatnikowi wysokość zobowiązania w VAT kwestionując sposób rozliczenia przez podatnika wewnątrzwspólnotowych nabyć towarów – samochodów osobowych.

W toku postępowania podatnik argumentował, że uzyskał od organów podatkowych zaświadczenia VAT-25, o których mowa w art. 105 u.p.t.u.¹ Zaświadczenia te potwierdzały brak obowiązku zapłaty podatku z tytułu przywozu nabywanych z terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium kraju pojazdów, które mają być dopuszczone do ruchu. W tej sytuacji organy podatkowe nie były zatem uprawnione do określenia zobowiązania podatkowego z tytułu nabycia pojazdów przez podatnika, skoro wcześniej potwierdziły brak obowiązku zapłaty podatku z tego tytułu.

Sprawa trafiła ostatecznie do NSA, który stwierdził, że wydając zaświadczenie VAT-25 organy uznały, że przedstawione przez podatnika dokumenty w sposób jednoznaczny wskazują, że w sprawie nie zachodziło wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów, bo gdyby tak nie było organy odmówiłby wydania zaświadczenia. W tej sytuacji nie sposób przyjąć, aby następnie, na podstawie tych samych dokumentów, organy prowadziły postępowanie w sprawie określenia zobowiązania podatkowego. W ocenie NSA wydane przez organ zaświadczenie VAT-25 jest zaświadczeniem uprawniającym, albowiem wywołuje skutki w sferze prawnej podmiotów podatkowych. W takim zaś przypadku zaświadczeniu organu wydanemu podatnikowi podatku od towarów i usług o braku obowiązku uiszczenia podatku VAT należałoby przypisać takie same skutki jakie wywołuje wydana na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej interpretacja indywidualna.

Teza
Na podstawie uzasadnienia omawianego orzeczenia można sformułować następującą tezę:
„Zaświadczeniu organu wydanemu podatnikowi podatku od towarów i usług o braku obowiązku uiszczenia podatku VAT należałoby przypisać takie same skutki jakie wywołuje wydana na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej interpretacja indywidualna.”

Komentarz
Prezentowany wyrok należy niewątpliwie uznać za korzystny dla podatników, który sprowadzając z zagranicy samochody osobowe uzyskują zaświadczenie o braku obowiązku uiszczenia VAT z tytułu przywozu takich pojazdów. Zgodnie ze stanowiskiem NSA, jeżeli podatnik uzyskał takie zaświadczenie, to organy podatkowe nie mogą następnie, na podstawie tych samych dowodów, które stanowiły podstawę wydania zaświadczenia, określić podatnikowi wysokość zobowiązania z tytuły wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów. Zaświadczenie wydawane w trybie art. 105 u.p.t.u. wywołuje bowiem dla podatnika skutki ochronne porównywalne do tych, które wywołać może korzystna dla podatnika interpretacja indywidualna przepisów prawa podatkowego.

Omawiany wyrok stanowi dobrą ilustrację sposobu działania zasady pogłębiania zaufania podatników do organów podatkowych. Uzasadniają podjęte rozstrzygnięcie NSA kilkukrotnie odwoływał się do tej właśnie zasady wskazując, że raz zajęte przez organy stanowisko (co do braku obowiązku zapłaty podatku), nie może być następnie dowolnie i bez należytego uzasadnienia modyfikowane.

1) Ustawa z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.)