Ulga na złe długi w przypadku sprzedaży ratalnej – wyrok WSA w Olsztynie z dnia 23 listopada 2011 r. sygn. akt I SA/Ol 537/11

Stan faktyczny oraz stanowisko NSA
Organy podatkowe określiły podatnikowi wysokość zobowiązania w VAT wskazując, że w sposób nieprawidłowy dokonał on korekty podatku należnego w ramach korzystania z tzw. ulgi na złe długi uregulowanej w art. 89a u.p.t.u.1 Podatnik dokonał bowiem korekty rozliczenia za okres, w którym ujęta została faktura dokumentująca nieściągalną wierzytelność (korekty wstecznej), a powinien był dokonać takiej korekty w rozliczeniu za okres, w którym spełnione zostały wszystkie przesłanki określone w art. 89a u.p.t.u. Ponadto organy wskazały, że wierzytelność, którą podatnik wykazał jako nieściągalną, pierwotnie miała zostać uregulowana w ratach. Tym samym, oceniając spełnienie przesłanek umożliwiających skorzystanie z ulgi na złe długi, w szczególności przesłanki uprawdopodobnienia nieściągalności wierzytelności, należało uczynić to osobno w odniesieniu do terminu płatności każdej raty.

Niezgadzając się z powyższym stanowiskiem podatnik złożył skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie.

Po rozpatrzeniu skargi WSA w Olsztynie podzielił stanowisko zajęte w sprawie przez organy podatkowe. Wskazał, że uprawnienie podatnika do skorygowania podatku należnego z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terenie kraju odnosi się do wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona. Materialnoprawną przesłanką dokonania korekty jest zatem uprawdopodobnienie nieściągalności wierzytelności. Według legalnej definicji zawartej w art. 89a ust. 1a u.p.t.u. nieściągalność wierzytelności jest uprawdopodobniona, gdy należność określona na fakturze dokumentującej dostawę towaru lub wykonanie usługi nie została zapłacona w terminie 180 dni od upływu terminu płatności określonego w umowie lub fakturze. W ocenie Sądu, w przypadku ustalenia w umowie, iż płatność ma następować w ratach, o uprawdopodobnieniu nieściągalności części wierzytelności można mówić dopiero po upływie 180 dni od płatności każdej raty.

Teza
Na podstawie uzasadnienia omawianego orzeczenia można sformułować następującą tezę:
„W przypadku ustalenia w umowie, iż płatność ma następować w ratach, o uprawdopodobnieniu nieściągalności części wierzytelności, zgodnie z art. 89a ust. 1a u.p.t.u., można mówić dopiero po upływie 180 dni od płatności każdej raty.”

Komentarz

Analiza prezentowanego wyroku pozwala na sformułowanie dwóch zasadniczych wniosków. Po pierwsze, zamierzając skorzystać z możliwości skorygowania podatku należnego w ramach ulgi na złe długi podatnicy powinni zwrócić uwagę na to, aby korekty takiej dokonać we właściwym okresie rozliczeniowym. Przepisy u.p.t.u. wprost wskazują, iż korekta podatku należnego może nastąpić w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym upłynął 14-dniowy termin od dnia zawiadomienia dłużnika o zamiarze dokonania korekty, nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym wierzyciel uzyskał potwierdzenie odbioru przez dłużnika ww. zawiadomienia. W świetle powyższej regulacji za nieprawidłowe należy zatem uznać skorzystanie z ulgi na złe długi poprzez korektę deklaracji, w której pierwotnie ujęto podatek należny związany z nieściągalną wierzytelnością. Takie działanie może wiązać się z jego zakwestionowaniem przez organy podatkowe, tak jak miało to miejsce w prezentowanej sprawie.

Stanowisko zajęte przez WSA w Olsztynie wyjaśnia ponadto, w jaki sposób powinno się korzystać z ulgi na złe długi w przypadku wierzytelności, których zapłata miała następować w ratach. Zgodnie z poglądem Sądu, oceniając spełnienie przesłanki uprawdopodobnienia nieściągalności wierzytelności należy uwzględniać termin płatności poszczególnych rat. Oznacza to, że po upływie 180 dni od terminu płatności każdej raty podatnik może dokonać korekty tylko tej części podatku należnego, która przypadała na kwotę danej raty.

\"\"

\"\"
1) Ustawa z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 ze zm.)

Dodaj komentarz