Od 1 stycznia 2010 r. obowiązuje nowe rozporządzenie ministra finansów z 23 października 2009 r. w sprawie przekazywania NBP danych niezbędnych do sporządzania bilansu płatniczego oraz międzynarodowej pozycji płatniczej, które zmodyfikowało dotychczasowe obowiązki informacyjne polskich rezydentów. Przekazywanie sprawozdań do NBP będzie konieczne tylko po przekroczeniu tzw. progów sprawozdawczych.
O stanie aktywów i pasywów na rachunkach bieżących i depozytach w zagranicznych instytucjach kredytowych oraz bankach trzeba poinformować NBP poprzez złożenie sprawozdania na formularzu AZ-DEP. Podaje się w nim kwoty posiadane na rachunkach bieżących oraz depozyty, a także dochody (odsetki) uzyskane z tego tytułu. W formularzu wykazuje się środki, które mogą być na żądanie i bez żadnych restrykcji wypłacone w formie gotówki i/lub wykorzystane do regulowania płatności np. za pomocą czeku, polecenia przelewu, karty płatniczej. Jeśli chodzi o depozyty, kategoria ta obejmuje depozyty jednodniowe typu „overnight” oraz depozyty terminowe, które nie mogą być wycofane przed terminem umownym lub wycofanie ich powoduje restrykcje, np. istotne obniżenie należnych odsetek.
Zgodnie z §7 rozporządzenia, w przypadku pożyczek związanych z działalnością gospodarczą rezydenta, terminy składania AZ-DEP zależą od przekroczenia następujących progów sprawozdawczych:
- jeżeli łączna kwota aktywów i pasywów wykazywanych w AZ-DEP na koniec roku wynosi co najmniej 300 mln zł – to w następnym roku sprawozdania trzeba składać za każdy miesiąc (do 20 dnia miesiąca następnego);
- jeżeli łączna kwota aktywów i pasywów określonych w AZ-DEP na koniec roku jest wyższa niż 10 mln złotych i niższa niż 300 mln zł – to w następnym roku sprawozdania trzeba składać za każdy kwartał (do 20 dnia po zakończeniu każdego kwartału);
- jeżeli łączna kwota aktywów i pasywów określonych w AZ-DEP na koniec roku jest niższa niż 10 mln zł – obowiązek sprawozdawczy nie powstaje. Jeśli jednak w następnym roku, na koniec kwartału zostanie przekroczony próg 10 mln zł, to powstanie obowiązek przekazywania kwartalnych sprawozdań za ten pierwszy i każdy następny kwartał tego roku (§14 rozporządzenia).
Wyżej wymienione dane, osoba fizyczna może przekazać formularzu w formie papierowej lub elektronicznej (https://sprawozdawczosc.nbp.pl).
Warto dodać, że sam fakt otrzymania pożyczki/kredytu od nierezydenta powoduje również konieczność przesłania do NBP formularza PZ-KRE, na którym wykazywane są „kredyty i pożyczki otrzymane od nierezydentów oraz zobowiązania z tytułu leasingu finansowego wobec nierezydentów”. Podane wyżej progi sprawozdawcze znajdują tu odpowiednie zastosowanie, z tym, że pod uwagę bierze się łączną wartość aktywów i pasywów wykazywanych w formularzu PZ-KRE.
Ponadto, niezależnie od tych obowiązków rezydenci posiadający długoterminowe kredyty i pożyczki otrzymane od nierezydentów oraz długoterminowe zobowiązania wobec nierezydentów z tytułu leasingu finansowego, których łączna kwota na koniec danego kwartału wynosi co najmniej 3 mln zł, są obowiązani przekazywać NBP w terminie do 20 dni po zakończeniu takiego kwartału formularz PZ-KRN lub PZ-KRD.