Zgodnie z art. 3 ust1 pkt 15 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2009 r. nr 152, poz. 1223 ze zm) ujmują je jako środki trwałe – ulepszenia w obcych środkach trwałych i zgodnie z art. 32 dokonują odpisów amortyzacyjnych przez czas wykorzystywania na potrzeby jednostki.
Z punktu widzenia regulacji art. 16 ust 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2011 r. nr 74, poz. 397 ze zm.) nakłady takie jako inwestycje w obcych środkach trwałych także podlegają amortyzacji, która może stanowić koszt uzyskania przychodów.
Można zatem stwierdzić iż zarówno z punktu widzenia prawa bilansowego jak i podatkowego w trakcie użytkowania nakładów poczynionych w obcych środkach trwałych nie ma przeszkód w naliczaniu amortyzacji. Ujmuje się ją zapisem:
Wn Amortyzacja
Ma Umorzenie środków trwałych – ulepszenia w obcych środkach trwałych.
Problemy mogą pojawić się w chwili gdy podstawa prawna wykorzystywania wynajmowanego, dzierżawionego lub leasingowanego środka trwałego wygasa. Na przykład zostaje rozwiązana umowa najmu.
W takiej sytuacji nakład ten traci przydatność użytkową i tym samym nie spełnia definicji składnika aktywów. Należy zatem dokonać jego wyłączenia z ksiąg rachunkowych
Do czasu likwidacji tworzymy odpis aktualizujący:
- Wn Pozostałe koszty operacyjne
- Ma Odpisy aktualizujące środki trwałe
A po formalnym zakończeniu likwidacji wyłączamy z ksiąg rachunkowych
- Wn Odpisy aktualizujące środki trwałe
- Wn Umorzenie środków trwałych – w kwocie dotychczasowego umorzenia
- Ma Środki trwałe – ulepszenia w obcych środkach trwałych.
Możliwość zaliczenia do kosztów w rachunkowości jest bezsporna.
Problemy pojawiały się w związku ze sferą podatkową. Dotychczas bowiem organa skarbowe twierdziły iż wartość nieumorzona inwestycji w obcym środku trwałym nie stanowi kosztów uzyskania przychodów. Jednak kilkanaście dni temu pojawiła się ważna interpretacja podatkowa w tym zakresie. Została zmieniona wcześniej wydana niekorzystna interpretacja dla spółki w takiej sprawie.
