- pomniejszona o spłaty wartości nominalnej (kapitału podstawowego),
- odpowiednio skorygowana o skumulowaną kwotę zdyskontowanej różnicy między wartością początkową składnika i jego wartością w terminie wymagalności, wyliczoną za pomocą efektywnej stopy procentowej,
- pomniejszona o odpisy aktualizujące wartość.
Efektywna stopa procentowa stanowi zaś stopę, za pomocą której następuje zdyskontowanie do bieżącej wartości związanych z instrumentem finansowym przyszłych przepływów pieniężnych oczekiwanych w okresie do terminu wymagalności, a w przypadku instrumentów o zmiennej stopie procentowej – do terminu następnego oszacowania przez rynek poziomu odniesienia. Efektywna stopa procentowa stanowi wewnętrzną stopę zwrotu składnika aktywów lub zobowiązania finansowego za dany okres. Przy wyliczeniu skumulowanej kwoty dyskonta aktywów finansowych i zobowiązań finansowych za pomocą efektywnej stopy procentowej uwzględnia się wszelkie opłaty płacone lub otrzymywane przez strony kontraktu.
Zasady wyceny zostaną przedstawione na przykładzie
Spółka zaciągnęła 1 kwietnia 2010r pożyczkę w kwocie 150.000zł od spółki matki. Spłacona będzie ona w całości 31 marca 2012 roku. Wcześniej na koniec każdego kwartału spółka będzie spłacała odsetki w wysokości 2000zł. Przy udzielaniu pożyczki była pobrana prowizja w kwocie 5000zł.
Wyliczenie efektywnej stopy – tu wykorzystano funkcje IRR z arkusza kalkulacyjnego. Funkcja IRR może być wykorzystana w tym przykładzie ponieważ płatności będą następowały na koniec każdego kwartału. W przypadku nieregularnych płatności właściwsza byłaby funkcja XIRR.
| Data | przepływy |
| 1 kwiecień 2010 | – 145 000,00 |
| 30 czerwiec 2010 | 2 000,00 |
| 30 wrzesień 2010 | 2 000,00 |
| 31 grudzień 2010 | 2 000,00 |
| 31 marzec 2011 | 2 000,00 |
| 30 czerwiec 2011 | 2 000,00 |
| 30 wrzesień 2011 | 2 000,00 |
| 31 grudzień 2011 | 2 000,00 |
| 31 marzec 2012 | 152 000,00 |
| IRR kwartalne | 1,7841% |
Następnie za pomocą IRR ustalono zamortyzowany koszt na koniec każdego kwartału
| Data na koniec kwartału | Zamortyzowany koszt na początek kwartału |
Odsetki IRR | Płatność | Zamortyzowany koszt na koniec kwartału |
| 30 czerwiec 2010 | 145 000,00 | 2 587,01 | 2 000,00 | 145 587,01 |
| 30 wrzesień 2010 | 145 587,01 | 2 597,48 | 2 000,00 | 146 184,49 |
| 31 grudzień 2010 | 146 184,49 | 2 608,14 | 2 000,00 | 146 792,63 |
| 31 marzec 2011 | 146 792,63 | 2 618,99 | 2 000,00 | 147 411,62 |
| 30 czerwiec 2011 | 147 411,62 | 2 630,03 | 2 000,00 | 148 041,65 |
| 30 wrzesień 2011 | 148 041,65 | 2 641,27 | 2 000,00 | 148 682,92 |
| 31 grudzień 2011 | 148 682,92 | 2 652,72 | 2 000,00 | 149 335,64 |
| 31 marzec 2012 | 149 335,64 | 2 664,36 | 152 000,00 | – 0,00 |
Podstawa prawna
Art. 28 ust 1 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jedn. Dz.U. z 2009 r. nr 152, poz. 1223 ze zm)
