Zgodnie z zasadą ogólną, wyrażoną w art. 29 ust. 1 Ustawy z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług – Dz. U. 2004 Nr 54, poz. 535 (dalej: Ustawa o VAT), podstawą opodatkowania jest obrót. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

W oparciu o wskazany przepis w orzecznictwie sądów administracyjnych ukształtowały się dwie wykluczające się wykładnie prawa.

Pierwsza z nich zakłada, że w przypadku świadczenia usługi leasingu wraz z ubezpieczeniem przedmiotu leasingu mamy do czynienia z jedną kompleksową usługą, składającą się z usługi leasingu oraz ubezpieczenia przedmiotu leasingu. Oznacza to, że do podstawy opodatkowania, obok wartości leasingu należy włączyć również koszty ubezpieczenia i do tak ujętej całości świadczenia zastosować jednolitą stawkę podatku właściwą dla usługi zasadniczej, czyli usługi leasingu. Stanowisko takie zostało zaprezentowane m.in. przez WSA w Warszawie w orzeczeniu z dnia 10 grudnia 2009r. (sygn. akt III SA/Wa 1022/09) oraz WSA we Wrocławiu w wyroku z dnia 28 stycznia 2010r. (sygn. akt I SA/Wr 1637/09).

Druga z kolei wskazuje, iż należność za usługę ubezpieczeniową nie może być wliczona do podstawy opodatkowania usługi leasingu, gdyż stanowi ona usługę odrębną od leasingu. O tej odrębności przesądza z kolei fakt, że usługa ubezpieczenia świadczona jest przez profesjonalny podmiot, odrębny od leasingodawcy i korzystającego. Zatem nie jest to usługa wykonywana przez leasingodawcę, który jedynie negocjuje warunki zakupu usługi ubezpieczeniowej i nabywa ją od ubezpieczyciela. Takie stanowisko zaprezentował WSA w Warszawie w orzeczeniu dnia 24 marca 2010r. (sygn. akt III SA/Wa 1888/09).

Sąd NSA w składzie siedmiu sędziów, rozpatrując przedmiotowe zagadnienie odniósł się również do kwestii rozbieżności treści art. 78 lit. b Dyrektywy 2006/112/WE (poprzednio art. 11 część A ust. 2 lit. b VI Dyrektywy) oraz implementowanego na podstawie tego przepisu art. 29 ust 1 ustawy o VAT. Sąd przyznał, że przepis krajowy nie zawiera wyraźnie wpisanej regulacji zawartej w przepisie unijnym, jednakże – zdaniem Sądu – nie budzi wątpliwości, że zawarte w treści art. 29 ust. 1 ustawy o VAT unormowanie krajowe realizuje prawo wspólnotowe.
W związku z powyższym istotą problemu stało się więc zdefiniowanie – użytego przez ustawodawcę w art. 29 ust. 1 ustawy o VAT– pojęcia „całości świadczenia”. Na podstawie przytoczonych wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (sprawy C-349/96, C-41/04 oraz C 111/05), Sąd uznał, że podstawowym kryterium uznania danego świadczenia za pomocnicze jest jego funkcjonalny (ekonomiczny) związek ze świadczeniem głównym. W odniesieniu do usługi ubezpieczenia towarzyszącej usłudze leasingu Sąd dostrzegł taki związek i uznał, że usługa ubezpieczenia ma charakter świadczenia pomocniczego dla usługi leasingu. W konsekwencji Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że w świetle art. 29 ust. 1 ustawy o VAT (…)”podmiot świadczący usługi leasingu powinien włączyć do podstawy opodatkowania tych usług koszty ubezpieczenia przedmiotu leasingu(…)”.