Prowadzenie kontroli podatkowej przez dwa lata, przy jednoczesnym braku możliwości określenia terminu jej zakończenia nie może być uznane za nieprzewlekłe

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 5 października 2016 r. o sygn. I SAB/Bk 4/16

Stan faktyczny:

Z opisu stanu faktycznego wynika, że Spółka w lipcu 2014 r. złożyła do Naczelnika Urzędu Skarbowego deklarację podatkową VAT-7 za czerwiec 2014 r., w którym wykazała nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym w wysokości 996.239 zł do zwrotu, w terminie 25 dni.

Naczelnik Urzędu Skarbowego w lipcu 2014 r. na podstawie upoważnienia wszczął wobec skarżącej Spółki kontrolę podatkową w przedmiocie rzetelności deklarowanych podstaw opodatkowania oraz prawidłowości rozliczania podatku od towarów i usług za czerwiec 2014 r.

Postępowanie kontrolne nie zostało zakończone do chwili obecnej, z tym że Naczelnik Urzędu Skarbowego postanowieniami z  lipca 2014 r., października 2014 r., grudnia 2014 r., lutego 2015 r., marca 2015 r., maja 2015 r., sierpnia 2015 r., grudnia 2015 r. oraz marca 2016 r. zgodnie z art. 284b § 2 Ordynacji podatkowej, każdorazowo zawiadamiał skarżącą Spółkę o zmianach przewidywanego terminu zakończenia kontroli, podając przyczyny przedłużenia oraz wskazując nowe przewidywane terminy jej zakończenia. W ostatnim z ww. postanowień wskazano, jako uzasadnienie przedłużenia kontroli, fakt skomplikowanego charakteru sprawy i konieczność szczegółowej analizy zebranego w sprawie materiału dowodowego w zakresie łańcucha dostaw towarów, których obrót wykazywany był przez skarżącą Spółkę i jej kontrahentów oraz oczekiwanie na odpowiedzi od innych organów w sprawie złożonych wniosków o przeprowadzenie czynności sprawdzających u kontrahentów występujących w łańcuchu dostaw, celem potwierdzenia realizacji dostaw tych towarów.

Stanowisko WSA:

Istota sporu z tej skargi dotyczyła tego, czy prowadzenie przez Naczelnika kontroli podatkowej względem Spółki nosi znamiona przewlekłości. Sąd wskazał, że z przewlekłością postępowania mamy do czynienia, gdy w określnym przepisami terminie organ nie podejmie żadnych czynności w sprawie lub, gdy wprawdzie prowadzi postępowanie w sprawie, jednakże mimo ustawowego obowiązku nie zakończył go wydaniem stosownego aktu lub nie podjął czynności, ponieważ prowadzi postępowanie w sposób nieefektywny poprzez wykonywanie czynności w dużym odstępie czasu lub podejmuje czynności pozorne czy też zbędne. Jak wskazał WSA:

„(…) Należy podkreślić, że kontrola podatkowa nie może w jakimkolwiek zakresie utrudniać funkcjonowania przedsiębiorstwa podatnika. Zagwarantowanie podatnikowi możliwości normalnego funkcjonowania przedsiębiorstwa w trakcie kontroli i postępowania podatkowego związane jest między innymi z czasem trwania tych procedur. Prowadzenie kontroli podatkowej przez ponad dwa lata, przy dalszym braku możliwości określenia terminu jej zakończenia, nie może być uznane za nieprzewlekłe niezależnie od przyczyn takiego stanu. Taki czas trwania kontroli w nie mieści w terminach określonych w ustawie o swobodzie działalności gospodarczej, narusza też wymóg zakończenia kontroli bez zbędnej zwłoki przewidziany w art. 284b § 1 o.p. (…)

(…) W ocenie Sądu, zaistniałe w rozpoznawanej sprawie przewlekłe prowadzenie postępowania nie miało miejsca z rażącym naruszeniem prawa. Sąd miał w tym względzie na uwadze, że rażące naruszenie prawa należy pojmować jako naruszenie oczywiste i jaskrawe, relatywizowane do czasu i sposobu działania organu w okolicznościach konkretnej sprawy administracyjnej. (…)”

Komentarz:

Omawiany wyrok stanowić może przełom w podejściu sądów do bezzasadnie przedłużanych kontroli podatkowych. Kolejne, zbędne czynności podejmowane przez urzędników w ramach kontroli podatkowych, takich jak weryfikowanie podmiotów, z którymi podatnik nie prowadził nawet transakcji może zostać uznane w większej mierze za nieefektywne prowadzenie czynności przez organy podatkowe. Należy podkreślić, że powyżej opisany wyrok jest nieprawomocny i Naczelnikowi Urzędu Skarbowego przysługuje skarga do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Autor: Krystian Kłosowski – Konsultant podatkowy, członek zespołu Kancelarii LTC AQUILA

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *