Właściwe gospodarowanie powierzonymi środkami pieniężnymi i zasobami rzeczowymi jest kluczowym elementem zarządzania każdą organizacją. Wymóg właściwego gospodarowania majątkiem zapisany został również w znowelizowanej ustawie o finansach publicznych. Istnieje ustawowy wymóg w art. 68 ustawy, który nakłada na organ wykonawczy jednostki sektora finansów publicznych sprawowanie kontroli zarządczej, która przejawia się w różnych obszarach funkcjonowania tychże jednostek. Czy wprowadzone zasady są wystarczające? Czy w sektorze publicznym powinny być wdrażane zasady ładu korporacyjnego?
Zasady ładu korporacyjnego z sukcesem wdrażane są w spółkach giełdowych oraz w ogólnoświatowych, globalnych korporacjach. Pojęcie ładu korporacyjnego (ang. Corporate Governance) oznacza sposób lub metodę sprawowania efektywnego nadzoru oraz kontroli nad organizacją lub siecią jednostek podległych. Nadzór ten sprawowany jest przez właścicieli jak również inne podmioty „zainteresowane” (tzw. interesariuszy) działalnością tej jednostki. Idea wdrażania zasad ładu korporacyjnego zawsze związana jest z sytuacją, w której właściciele nie są tymi, którzy mogą zarządzać daną jednostką lub grupą jednostek. Pojęcie własności w sektorze publicznym jest kwestią dyskusyjną natomiast jest to modelowy przykład, dla którego wdraża się zasady ładu korporacyjnego – właściciel nie jest zarządzającym jednostką.
Dyskusyjnym jest jednak fakt konieczności wdrażania zasad ładu korporacyjnego w sektorze publicznym. Podstawowy problem pojawia się w sytuacji regulacji prawnych, których w zakresie ładu korporacyjnego brak. Występują wyłącznie zalecenia o charakterze wspomagającym, które nie muszą być rygorystycznie stosowane. Większość spółek stosuje je w celach wizerunkowych, aby zdobyć przewagę konkurencyjną. Nie jest to potrzebne w sektorze publicznym, gdyż nie występuje w tym przypadku problem konkurencji. Większość zasad ładu korporacyjnego występuje jednak w regulacjach związanych zarówno z audytem wewnętrznym, kontrolą zarządczą oraz dyscypliną finansów publicznych. Może to być kluczowy argument przeciw wdrażaniu dodatkowych reguł. Czy jednak JSFP funkcjonują tak sprawnie, że nie trzeba wdrażać żadnych dodatkowych zasad?
Podstawa prawna:
Ustawa z 27 sierpnia 2009r. o finansach publicznych
Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości