Jak ocena ryzyka istotnego zniekształcenia przez biegłego rewidenta przedstawia się w praktyce?
Otóż pierwszym etapem jest analiza branży pod kątem stabilności, kondycji, perspektyw rozwoju oraz podatności na oszustwa i nadużycia. Przykładowo spółki z branży paliwowej czy zajmujące się skupem złomu są bardziej narażone na występowanie nadużyć i naruszeń prawa niż np. firmy działające w branży tekstylnej. Drugim etapem w procesie oceny jednostki przez biegłego rewidenta jest analiza danych finansowych dostarczonych przez jednostkę „do badania”, czyli najczęściej przed rozpoczęciem wstępnego badania sprawozdania finansowego. Analiza ta pozwala biegłemu rewidentowi na ocenę kluczowych pozycji w bilansie i rachunku zysków i strat/rachunku wyników oraz potencjalnych ryzyk w poszczególnych pozycjach sprawozdania finansowego, a także na zaplanowanie kolejności badania. Na tym etapie biegły rewident określa wstępną istotność poszczególnych pozycji bilansu i rachunku, czyli stwierdza, które z nich wymagają szczególnej uwagi, a które są mniej istotne i tym samym niosą ze sobą mniejsze ryzyko zniekształcenia sprawozdania finansowego. Podczas wstępnego badania sprawozdania finansowego, jak również podczas badania tzw. zasadniczego, biegły rewident zapoznaje się ze specyfiką działalności spółki, z jej otoczeniem (w tym z otoczeniem konkurencyjnym: kluczowi dostawcy, odbiorcy, potencjał rynku, konkurenci bezpośredni i pośredni, a także z uwarunkowaniami prawnymi funkcjonowania jednostki) oraz strukturą właścicielską. Wszystkie te elementy pozwalają uzyskać obraz jednostki na tyle pełny, aby na jego podstawie zidentyfikować ryzyka kluczowe i ocenić stopień reakcji badanego podmiotu na te ryzyka (innymi słowy: efektywność zabezpieczenia się jednostki przed poszczególnymi ryzykami).
Orientacja na ryzyko w badaniu sprawozdań finansowych, część 2
Warto zaznaczyć iż w przypadku zidentyfikowania istotnych ryzyk zniekształcenia, biegły rewident informuje o nich zarząd, a w sytuacji gdy za powstanie nieprawidłowości odpowiedzialny jest zarząd jednostki, biegły rewident zwraca się w tej sprawie do rady nadzorczej lub właścicieli. Natomiast jeśli zostały stwierdzone naruszenia prawa, biegły rewident informuje właściwe organy.