We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej podatnik wskazał, że prowadzi działalność obejmującą m.in. zarządzeniem halami handlowymi. Z uwagi na charakter świadczonych usług są one świadczone w sposób ciągły. Zgodnie z postanowieniami umowy z kontrahentem, wynagrodzenie z tytułu świadczenia usługi płatne jest co miesiąc, w terminie 7 dni od dnia wystawienia faktury. W praktyce faktura za usługę wykonywaną w danym miesiącu wystawiana jest na początku tego miesiąca, tj. w trakcie realizacji usługi. Podatnik zapytał, czy może dokumentować usługę, która zostanie wykonana w przeciągu danego miesiąca w ten sposób, że na początku tego miesiąca wystawi fakturę uwzględniającą całość miesięcznego wynagrodzenia, tj. wystawi fakturę przed całkowitym wykonaniem usługi. W ocenie podatnika przepisy w zakresie VAT, w przypadku usług charakterze ciągłym, nie przewidują zakazu wystawiania faktury w trakcie realizacji usługi.
Minister Finansów uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe. W ocenie organu w przypadku usług ciągłych, w stosunku do których miesiącem rozliczeniowym jest miesiąc kalendarzowy, fakturę VAT należy wystawić nie później niż siódmego dnia od dnia wykonania usługi, czyli od zakończenia miesiąca, w którym dokonano sprzedaży. Tym, samym podatnik może wystawić fakturę najwcześniej w ostatnim dniu danego okresu rozliczeniowego.
WSA w Warszawie nie podzielił argumentacji Ministra Finansów. Zdaniem Sądu w przypadku usług o charakterze ciągłym to do podatnika należy decyzja, czy usługę taką rozliczać całościowo czy też etapami, przy czym jeżeli rozliczenie ma następować etapami to taki sposób postępowania oraz zasady fakturowania powinny być określone w umowie z kontrahentem. Sąd zauważył dalej, iż przepisy u.p.t.u. nie przewidują dla konkretnej usługi świadczonej przez podatnika szczególnego momentu powstania obowiązku podatkowego. Zastosowanie mają więc zasady ogólne przewidziane w art. 19 ust. 1 i 4 u.p.t.u., tj. obowiązek podatkowy powstanie – z racji dokumentowania transakcji fakturą VAT – z chwilą wystawienia faktury. W rozpatrywanej sprawie podatnik wystawia faktury przed zakończeniem danego okresu rozrachunkowego, co w kontekście ww. przepisów nie jest zabronione, gdyż przewidują one jedynie termin końcowy wystawienia faktury, tj. nie później niż siódmego dnia od wykonania usługi.
Teza
Z uzasadnienia omawianego wyroku wyprowadzić można następującą tezę:
„W przypadku usług o charakterze ciągłym, w stosunku do których obowiązek podatkowy powstaje według zasad ogólnych określonych w art. 19 ust. 1 i 4 u.p.t.u., podatnik jest uprawniony do wystawiania faktur przed upływem okresu rozliczeniowego ustalonego w umowie z kontrahentem. Taki sposób fakturowania nie stoi w sprzeczności z treścią art. 106 u.p.t.u. ani z przepisami rozporządzenia wykonawczego w sprawie zasad wystawiania faktur.”
Komentarz
Prezentowany wyrok należy uznać za korzystny dla podatników a zarazem taki, który będzie mógł stanowić silny argument w ewentualnych sporach z organami podatkowymi. Należy bowiem zauważyć, iż stanowisko zajęte przez Ministra Finansów w rozpatrywanej sprawie nie jest odosobnione. W podobnym tonie Minister wypowiedział się także w interpretacji indywidualnej z dnia 2 lipca 2009 roku nr IPPP3/443-398/09-2/MM, w której zakwestionował możliwość wystawienia przez podatnika świadczącego usługę o charakterze ciągłym faktury VAT w połowie miesiąca, w którym usługa ta była świadczona.
Zwraca uwagę stanowisko Sądu, iż możliwość wystawiania faktur VAT w trakcie miesiąca, w którym świadczona jest usługa nie stoi w sprzeczności z brzmieniem art. 106 u.p.t.u., który uzależnia wystawienie faktury od wykonania usługi. W przypadku usługi o charakterze ciągłym nie jest możliwe wskazanie momentu zakończenia jej wykonywania (poszczególnych jej etapów). Z uwagi na powyższe decydujące znaczenie – także dla sposobu rozliczeń – mają postanowienia umowy pomiędzy stronami transakcji. Jeżeli przewidują one wcześniejsze fakturowanie, brak jest podstaw do zakwestionowania takiego sposobu postępowania.
Jednocześnie należy pamiętać, iż wyrok WSA w Warszawie zapadł w odniesieniu do określonego stanu faktycznego sprawy. W tym zakresie istotne są dwa jego elementy, a mianowicie fakt, iż usługi świadczone przez podatnika nie były objęte szczególnym momentem powstania obowiązku podatkowego oraz okoliczność, iż sposób fakturowania przed zakończeniem miesiąca wynikał z zawartej przez podatnika umowy cywilnoprawnej.
W kontekście powyższego – dla możliwości skutecznego zastosowania tez postawionych w prezentowanym wyroku – niezwykle istotne jest, aby te właśnie elementy występowały też w sytuacji podatników chcących powołać się na stanowisko WSA. W przeciwnym razie istnieje bowiem ryzyko, iż pogląd sądu nie zostanie zaakceptowany przez organy podatkowe, które uznają, iż dotyczy innej sytuacji faktycznej. Trudno będzie im wówczas odmówić racji.
