Dotyczy to zarówno wszelkiego rodzaju sklepów internetowych, świadczenia usług profesjonalnych, marketingu i reklamy oraz udostępnianie baz danych czy elektronicznych publikacji. Niezależnie od specyficznych regulacji którym dana działalność podlegać zawartych np. w ustawie prawo telekomunikacyjne, prawo autorskie, ustawa o cenach, ustawa o ochronie danych osobowych, prawo prasowe, powołana Ustawa nakłada na przedsiębiorców świadczących usługi on-line specyficzne obowiązki wobec odbiorców tych usług. Dotyczy to zarówno obrotu w obrocie dwustronnie profesjonalnym (B2B) jak i mieszanym (B2C). Niniejsze opracowanie dotyczy obowiązków związanych z prowadzeniem jakiejkolwiek działalności w Internecie.
Obowiązki informacyjne
Zgodnie z art. 5 Ustawy usługodawca zobowiązany jest podać poprzez system teleinformatyczny, którym się posługuje zestaw informacji podstawowych, który obejmuje m.in. adresy elektroniczne, imię, nazwisko, miejsce zamieszkania i adres albo nazwę lub firmę oraz siedzibę i adres. Jeżeli usługodawcą jest osoba fizyczna, której prawo do wykonywania zawodu jest uzależnione od spełnienia określonych w odrębnych ustawach wymagań, podaje również: 1) w przypadku ustanowienia pełnomocnika, jego imię, nazwisko, miejsce zamieszkania i adres albo jego nazwę lub firmę oraz siedzibę i adres, 2) samorząd zawodowy, do którego należy, 3) tytuł zawodowy, którego używa, oraz państwo, w którym został on przyznany, 4) numer w rejestrze publicznym, do którego jest wpisany wraz ze wskazaniem nazwy rejestru i organu prowadzącego rejestr, 5) informację o istnieniu właściwych dla danego zawodu zasad etyki zawodowej oraz o sposobie dostępu do tych zasad. Regulacja powyższa ma istotne znaczenie w przypadku wykonywania usług profesjonalnych drogą elektroniczną (np. telemedycynę czy usługi prawne świadczone na odległość).
Naruszenie powyższych obowiązków tj. nie podanie powyższych danych, albo podanie danych nieprawdziwe lub niepełnych zagrożone jest karą grzywny, zgodnie z art. 23 Ustawy.
Zgodnie z art. 5 Ustawy usługodawca zobowiązany jest podać poprzez system teleinformatyczny, którym się posługuje zestaw informacji podstawowych, który obejmuje m.in. adresy elektroniczne, imię, nazwisko, miejsce zamieszkania i adres albo nazwę lub firmę oraz siedzibę i adres. Jeżeli usługodawcą jest osoba fizyczna, której prawo do wykonywania zawodu jest uzależnione od spełnienia określonych w odrębnych ustawach wymagań, podaje również: 1) w przypadku ustanowienia pełnomocnika, jego imię, nazwisko, miejsce zamieszkania i adres albo jego nazwę lub firmę oraz siedzibę i adres, 2) samorząd zawodowy, do którego należy, 3) tytuł zawodowy, którego używa, oraz państwo, w którym został on przyznany, 4) numer w rejestrze publicznym, do którego jest wpisany wraz ze wskazaniem nazwy rejestru i organu prowadzącego rejestr, 5) informację o istnieniu właściwych dla danego zawodu zasad etyki zawodowej oraz o sposobie dostępu do tych zasad. Regulacja powyższa ma istotne znaczenie w przypadku wykonywania usług profesjonalnych drogą elektroniczną (np. telemedycynę czy usługi prawne świadczone na odległość).
Naruszenie powyższych obowiązków tj. nie podanie powyższych danych, albo podanie danych nieprawdziwe lub niepełnych zagrożone jest karą grzywny, zgodnie z art. 23 Ustawy.
Wymagania dotyczące działania systemu teleinformatycznego
Usługodawca zobowiązany jest zastosować środki techniczne uniemożliwiające dostęp osób nieupoważnionych do treści przekazu składającego się na tę usługę w szczególności poprzez zastosowania środków ochrony kryptograficznej, np. szyfrowanie przy użyciu poczty elektronicznej i klucza publicznego odbiorcy lub protokołu SSL. System informatyczny, którym posługuje się usługodawca powinien zapewniać również możliwość jednoznacznej identyfikacji strony usługi świadczonej drogą elektroniczna oraz potwierdzenia faktu złożenia oświadczenia woli i ich treści a także możliwość zakończenia korzystania przez usługobiorcę z usługi w każdej chwili (art. 7 Ustawy).
Usługodawca zobowiązany jest zastosować środki techniczne uniemożliwiające dostęp osób nieupoważnionych do treści przekazu składającego się na tę usługę w szczególności poprzez zastosowania środków ochrony kryptograficznej, np. szyfrowanie przy użyciu poczty elektronicznej i klucza publicznego odbiorcy lub protokołu SSL. System informatyczny, którym posługuje się usługodawca powinien zapewniać również możliwość jednoznacznej identyfikacji strony usługi świadczonej drogą elektroniczna oraz potwierdzenia faktu złożenia oświadczenia woli i ich treści a także możliwość zakończenia korzystania przez usługobiorcę z usługi w każdej chwili (art. 7 Ustawy).
Ustanowienie regulaminu
Na dostawcy usług świadczonych drogą elektroniczna spoczywa obowiązek ustanowienia regulaminu świadczenia usług. Regulamin ten jest wzorcem umowny, który po jego zaakceptowaniu przez odbiorcę usługi będzie składać się na umowy pomiędzy stronami.
Regulamin powinien określać w szczególności: rodzaje i zakres usług świadczonych drogą elektroniczną, warunki ich świadczenia (w tym wymagania techniczne niezbędne do współpracy z systemem teleinformatycznym, którym posługuje się usługodawca, oraz zakaz dostarczania przez usługobiorcę treści o charakterze bezprawnym), warunki zawierania i rozwiązywania umów o świadczenie usług drogą elektroniczną, a także tryb postępowania reklamacyjnego zgodnie z art. 8 ust. 3 Ustawy.
Na dostawcy usług świadczonych drogą elektroniczna spoczywa obowiązek ustanowienia regulaminu świadczenia usług. Regulamin ten jest wzorcem umowny, który po jego zaakceptowaniu przez odbiorcę usługi będzie składać się na umowy pomiędzy stronami.
Regulamin powinien określać w szczególności: rodzaje i zakres usług świadczonych drogą elektroniczną, warunki ich świadczenia (w tym wymagania techniczne niezbędne do współpracy z systemem teleinformatycznym, którym posługuje się usługodawca, oraz zakaz dostarczania przez usługobiorcę treści o charakterze bezprawnym), warunki zawierania i rozwiązywania umów o świadczenie usług drogą elektroniczną, a także tryb postępowania reklamacyjnego zgodnie z art. 8 ust. 3 Ustawy.
Regulamin powinien zostać udostępniony nieodpłatnie usługobiorcy przed zawarciem umowy o świadczenie takich usług. Usługodawca powinien udostępnić regulamin w taki sposób aby na żądania odbiorcy usługi możliwe utrwalenia utrwalanie regulaminu na własnym komputerze.
[page_break]
Informacja handlowa
Wszelkie działania o charakterze propozycje zawarcia umowy (oferty), reklamę dotyczącą usług świadczonych droga elektroniczną strony stanowić informację handlową, której przesyłanie oraz zawartość jest przez Ustawę wprost uregulowana. Art. 9 Ustawy stanowi, iż informacja handlowa powinna zawierać a) oznaczenie podmiotu, na którego zlecenie jest rozpowszechniana, oraz jego adresy elektroniczne, b) wyraźny opis form działalności promocyjnej, w szczególności obniżek cen, nieodpłatnych świadczeń pieniężnych lub rzeczowych i innych korzyści związanych z promowanym towarem, usługą lub wizerunkiem, a także jednoznaczne określenie warunków niezbędnych do skorzystania z tych możliwości, o ile są one składnikiem oferty c) wszelkie informacje, które mogą mieć wpływ na określenie zakresu odpowiedzialności stron, w szczególności ostrzeżenia i zastrzeżenia.
[page_break]
Informacja handlowa
Wszelkie działania o charakterze propozycje zawarcia umowy (oferty), reklamę dotyczącą usług świadczonych droga elektroniczną strony stanowić informację handlową, której przesyłanie oraz zawartość jest przez Ustawę wprost uregulowana. Art. 9 Ustawy stanowi, iż informacja handlowa powinna zawierać a) oznaczenie podmiotu, na którego zlecenie jest rozpowszechniana, oraz jego adresy elektroniczne, b) wyraźny opis form działalności promocyjnej, w szczególności obniżek cen, nieodpłatnych świadczeń pieniężnych lub rzeczowych i innych korzyści związanych z promowanym towarem, usługą lub wizerunkiem, a także jednoznaczne określenie warunków niezbędnych do skorzystania z tych możliwości, o ile są one składnikiem oferty c) wszelkie informacje, które mogą mieć wpływ na określenie zakresu odpowiedzialności stron, w szczególności ostrzeżenia i zastrzeżenia.
Ustawa zakazuje przesyłanie niezamówionej informacji handlowej skierowanej do oznaczonego odbiorcy za pomocą środków komunikacji elektronicznej, w szczególności poczty elektronicznej. Za informację handlową uważa się za zamówioną, jeżeli odbiorca wyraził zgodę na otrzymywanie takiej informacji (art. 9 ust. 2 Ustawy).
Samo kierowanie zapytania czy potencjalny odbiorca zgadza się on na otrzymywanie informacji handlowych na temat określonego produktu lub określonej usługi bywa w doktrynie prawa oceniane jako stanowiące per se niezamówioną informację handlową. Takiej oceny jednak należałoby dokonywać w konkretnym przypadku w zależności o treści oraz zakresu takiego zapytania.
Dane osobowe
Zawarte Ustawie przepisy dotyczące ochrony danych osobowych w związku ze świadczeniem usług drogą elektroniczną stanowią przepisy szczególne wobec Ustawy z dnia 19 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych. Przepisy ustawy gwarantują jednak wyższy poziom ochrony niż przepisy o ochronie danych osobowych, stąd powinny znaleźć zastosowanie w pierwszej kolejności. Art. 17 Ustawy stanowi, że dane osobowe usługobiorcy mogą być przetwarzane przez usługodawcę w celu i zakresie określonym w Ustawie.
Zawarte Ustawie przepisy dotyczące ochrony danych osobowych w związku ze świadczeniem usług drogą elektroniczną stanowią przepisy szczególne wobec Ustawy z dnia 19 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych. Przepisy ustawy gwarantują jednak wyższy poziom ochrony niż przepisy o ochronie danych osobowych, stąd powinny znaleźć zastosowanie w pierwszej kolejności. Art. 17 Ustawy stanowi, że dane osobowe usługobiorcy mogą być przetwarzane przez usługodawcę w celu i zakresie określonym w Ustawie.
W celu nawiązania, ukształtowania treści, zmiany lub rozwiązania stosunku prawnego usługodawca może przetwarzać takie dane jak np. nazwisko i imiona, PESEL, adres usługobiorcy, czy adres elektroniczny.
Ponadto możliwe jest przetwarzania danych eksploatacyjnych takich jak oznaczenia identyfikujące usługobiorcę, informacje o rozpoczęciu, zakończeniu oraz zakresie każdorazowego korzystania z usługi świadczonej drogą elektroniczną.
Ustawa ustanawia również wymóg uzyskania jego zgody na rozszerzenie zakresu przetwarzanych danych osobowych. Podkreślenia wymaga fakt, że usługodawca może przetwarzać dane osobowe usługobiorcy tylko przez okres korzystania z usługi, po zakończeniu np., likwidacji konta użytkownika, jego dane mogą być przetwarzane w bardzo ograniczonym zakresie (np. do rozliczenia usług).
