Od szeregu lat zarówno pracodawcy jak i pracownicy zmagają się z problemem opodatkowania świadczeń nieodpłatnych, których realizacja wywołuje konsekwencje dla obu ww. grup w postaci funkcji płatnika i podatnika podatku dochodowego od osób fizycznych.

Negatywne stanowiska fiskusa wydawałoby się, iż nie będą występowały już po dniu 8 lipca 2014 r., kiedy to Trybunał Konstytucyjny wydał kluczowy wyrok (sygn. akt: K 7/13) wskazujący na łączne warunki, które muszę wystąpić aby świadczenie zrealizowane ze strony pracodawcy na rzecz pracownika wywołały przychód w PIT, podlegający opodatkowaniu.

Jak wskazał TK ,,(…) za przychód pracownika mogą być uznane świadczenia, które:

– po pierwsze, zostały spełnione za zgodą pracownika (skorzystał z nich w pełni dobrowolnie),

– po drugie, zostały spełnione w jego interesie (a nie w interesie pracodawcy) i przyniosły mu korzyść w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku, który musiałby ponieść,

– po trzecie, korzyść ta jest wymierna i przypisana indywidualnemu pracownikowi (nie jest dostępna w sposób ogólny dla wszystkich podmiotów). (…).”

Co istotne, należy w tym miejscu podkreślić, iż wszystkie ww. warunki muszą zaistnieć łącznie, zatem niewystąpienie nawet jednej cechy świadczenia uniemożliwia przychodu kwalifikowanego z art. 12 ust. 1 UoPIT.

Konsekwentnie, niezrozumiałym w mojej ocenie jest postępowanie fiskusa w zakresie dotyczącym zapewnienia pracownikom oddelegowanym (tj. tym którym czasowo zmienione zostało miejsce świadczenia pracy) przez pracodawców noclegu podczas wypełniania obowiązków służbowych. Moim zdaniem przedmiotowe działanie charakteryzuje się zapewnieniem bezpieczeństwa pracownika oraz efektywnego wykorzystania czasu pracy. O powyższym świadczy m.in. fakt, iż zapewnienie pracownikowi noclegu nie odbywa się w jego interesie, lecz jest podyktowane interesem pracodawcy i wynika z powszechnie realizowanego modelu prowadzenia działalności gospodarczej w naszym kraju.

Konsekwentnie, należy zwrócić uwagę również, iż nocleg nie jest formą ,,nagrody” dla pracownika czy elementem składników wynagrodzenia, a pewnego rodzaju ,,narzędziem pracy” niezbędnym do wypełnienie obowiązków służbowych w interesie pracodawcy.

Mając na uwadze powyższy wyrok TK, należy również podnieść, iż w rozważanym zagadnieniu pracownik nie musiałby zapewnić sobie noclegu w danej miejscowości, gdyby nie łączący go z pracodawcą stosunek pracy, w ramach którego obowiązkiem m.in. jest świadczenie pracy w miejscu oddelegowania. Tym samym zapewnienie noclegu nie jest spełnianie w interesie pracownika tylko pracodawcy (to on jest beneficjentem świadczenia gdyż pracownik wykonuje zadanie służbowe) oraz nie przynosi mu korzyści w postaci powiększenia aktywów lub uniknięcia wydatku (nie poniósłby go, gdyby nie obowiązek służbowy).

Wobec powyższego nie sposób zgodzić się, iż nocleg pracownika na warunkach opisanych powyżej, może być uznany za korzyść odniesioną przez niego i sfinansowaną przez pracodawcę w interesie pracownika.

Autor: Mateusz Cedro, Senior Associate w Spółce Doradztwa Podatkowego ADN.