Potrzeba zmian została przedstawiona w wynikach kontroli NIK z maja 2014 r., podczas której zwrócono uwagę instytucje gospodarki budżetowej, które zastąpiły (od 2010 r.) wcześniej funkcjonujące gospodarstwa pomocnicze, nie przyczyniły się do poprawy efektywności i przejrzystości finansów publicznych, zastąpienie gospodarstw nowymi instytucjami gospodarki budżetowej doprowadziło do pogorszenia efektywności działalności tych jednostek a większość instytucji nie jest zdolna do samofinansowania (w większości nastąpiło uszczuplenie majątku). Głównym wnioskiem raportu NIK był fakt, iż istniejące do 2009 r. gospodarstwa pomocnicze, zaliczane do tzw. gospodarki okołobudżetowej, funkcjonowały lepiej niż instytucje, które je zastąpiły.