Dzieciaki wiedzą, że idąc np. do sklepu z chęcią zakupu wymarzonej zabawki czy innego „niezbędnego przedmiotu”, muszą zabezpieczyć odpowiednią ilość „kasy” aby zrealizować zamierzony zakup – cel. Niejednokrotnie zdarza się, że w ostatniej chwili coś interesującego „wpadnie im w oko” i natychmiast staje się niezbędne. Tylko – czy kasy wystarczy? To zależy oczywiście od zasobności portfela osób finansujących działalność zakupową młodych obywateli. Nie jest co prawda istotne od kogo, ale ile środków płatniczych kupcy mają do dyspozycji i w jaki sposób dokonają wyboru najciekawszej oferty, spełniającej ich wymagania i potrzeby, sprawiając, że ich beztroski świat będzie piękniejszy.
Dorośli dylematów związanych z finansami mają zdecydowanie więcej, aczkolwiek wyborów dokonują podobnie jak dzieciaki. Winni jednak kierować się określonymi – już dorosłymi zasadami:
– celowości – potrzebami, w kontekście ich rangi poczynając od koniecznych i niezbędnych do życia po spełniające marzenia i zachcianki;
– oszczędności – porównując oferty na rynku pod względem ceny nabycia, wpływając na wysokość dostępnych środków finansowych, powodując oszacowanie ryzyka przekroczenia posiadanego budżetu i minimalizując ewentualną konieczność wykorzystywania zewnętrznych, często niedostępnych czy ryzykownych – bardzo kosztownych źródeł obcego finansowania;
– efektywności – analizując parametry produktu czy usługi i oceniając przedmiot zainteresowań pod względem możliwości jego wykorzystania np. ze względu na okres użytkowania czy też konieczność ponoszenia w przyszłości dodatkowych nakładów finansowych np. na konserwację czy remonty.
Głównym celem prowadzonej działalności np. jednostek sektora finansów prywatnych jest maksymalizacja zysków przy minimalnym udziale nakładów/zasobów. Nadrzędnym celem działalności jednostek sektora finansów publicznych jest działanie skierowane na zaspokojenie potrzeb zbiorowych społeczeństwa, a działalność tego sektora nie jest nastawiona na zysk liczony w wymiarze finansowym, a zysk w postaci zadowolenia mieszkańców danego terytorium: gminy, miasta czy kraju.
Finanse publiczne to finanse państwa (i samorządu terytorialnego), obejmujące procesy związane z gromadzeniem środków publicznych oraz ich rozdysponowaniem, które określono w ustawie z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych oraz aktach wykonawczych – rozporządzeniach i zarządzeniach – określających szczegółowo tryb i postępowanie w przypadkach szczególnych do jakich bez wątpienia należy zaliczyć postępowanie ze środkami publicznymi.
Umiejętne rozpoznanie procesów i zależności wpływających na dokonywanie powyższych wyborów to nic innego, jak prowadzenie poprawnej polityki finansowej, czyli świadomej działalności polegającej na określaniu jej celu oraz optymalnych rozwiązań i środków dla osiągnięcia tych celów. Zadań związanych z pobieraniem i gromadzeniem środków publicznych, i wydatkowaniem środków publicznych czyli krótko ujmując: prawidłowym zarządzaniem środkami publicznymi.
W obecnej rzeczywistości – ciągłych zmian przepisów, dostępności do informacji i świadomości społecznej, w celu prawidłowego wykonywania obowiązków służbowych elementem koniecznym jest ciągłe doskonalenie posiadanej wiedzy i umiejętności w zakresie wykonywanych czynności, również w kontekście ich wpływu na innych członków zespołu czy całej organizacji.
Kto powinien być zainteresowany powyższą tematyką? Czy to tylko osoby zatrudnione w komórkach finansowo-księgowych JSFP winny posiadać wiedzę w zakresie planowania i wydatkowania środków publicznych? Moim zdaniem nie. Czy udział w tych procesach nie powinien być w obszarze zainteresowań pozostałych pracowników? Moim zdaniem wręcz powinni uczestniczyć czynnie w tych zadaniach. A dlaczego? W kontekście obowiązujących przepisów prawnych, do których stosowania zobligowani są pracownicy JSFP uczestnictwo wszystkich członków organizacji – wszystkich jej pracowników jest niezbędne. Ale nie tylko z tego powodu. Powodów jest więcej. Problem konieczności włączenia w proces planowania i wykonywania budżetu w JSFP przedstawicieli wszystkich komórek merytorycznych organizacji jest szeroko omawiany i dogłębnie analizowany w trakcie szkoleń nt. Finansów nie tylko dla finansistów, na które serdecznie zapraszam.