Obowiązkowi podatkowemu podlegają osoby fizyczne, które otrzymały darowiznę o wartości przekraczającej kwotę wolną od podatku. Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą przekazania darowizny obdarowanemu lub z chwilą złożenia przez darczyńcę oświadczenia w formie aktu notarialnego. Jeżeli umowa darowizny jest zawierana u notariusza, to u niego płacisz podatek.

Ile wynosi podatek od darowizny? To, jaka będzie wysokość podatku, oraz czy w ogóle jest on konieczny, zależy od tego, kto wręcza darowiznę. Na gruncie podatku od spadków i darowizn wyróżnia się trzy grupy podatkowe. Grupa I to najbliższa rodzina, np. małżonek, dzieci, wnuki. II grupa podatkowa to zstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców, zstępni i małżonkowie pasierbów, małżonkowie rodzeństwa i rodzeństwo małżonków, małżonkowie rodzeństwa małżonków, małżonkowie innych zstępnych. Do III grupy nalezą pozostali nabywcy.

Podatkowi nie podlegają darowizny, których wysokości są niższe od tych ustalonych dla konkretnych grup. W zależności od grupy podatkowej przypisane do nich kwoty wolne to:

• 9637 zł – dla osób z I grupy podatkowej
• 7276 zł – dla osób z II grupy podatkowej
• 4902 zł – dla osób z III grupy podatkowej

Podatek od darowizny w rodzinie będzie więc inny w zależności od stopnia pokrewieństwa. Ponadto opodatkowaniu podlega wyłącznie wartość majątku ponad kwotę wolną od podatku. 

Obowiązują również wyjątkowe zwolnienia z podatku od darowizn. Są sytuacje, w których wręczona darowizna, niezależnie od wysokości, nie jest objęta podatkiem. Przykładem jest darowizna w najbliższej rodzinie. 

Jeśli dziecko otrzyma wsparcie finansowe od rodziców, np. na zakup mieszkania, nie będzie musiało płacić podatku od spadków i darowizn. Jako najbliższą rodzinę rozumie się: małżonka; zstępnych: dzieci, wnuków, prawnuków; wstępnych: rodziców, dziadków, pradziadków; pasierba; rodzeństwa; ojczyma lub macochy. Nawet jeśli kwota darowizny przekroczy kwotę wolną, możesz skorzystać z całkowitego zwolnienia od podatku od spadków i darowizn.

Podatek od darowizny od rodziców nie jest jednak jedynym przypadkiem. Inną sytuacją, w której darczyńca jest zwolniony z podatku od spadków i darowizn, jest przekazanie darowizny na cele pożytku publicznego.

Wiesz już, że darowizny przekazywane w najbliższej rodzinie są zwolnione z podatku. Nie oznacza to jednak, że fakt te nie musi być zgłoszony do organów państwowych.

Otrzymanie darowizny od grupy 0, czyli najbliższych w rodzinie, która wynosi powyżej wartości 9637 zł, należy zgłosić właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego. Musisz to zrobić w terminie do 6 miesięcy od otrzymania darowizny. Fakt ten należy zgłosić na specjalnym formularzu SD-Z2.