W praktyce mogą jednak stosować szeregu uproszczeń w zakresie prowadzenia ewidencji zapasów.

Jednostki mogą wyceniać składniki rzeczowych aktywów obrotowych zgodnie z art.  34. ust. 2. ustawy o rachunkowości.
Odchylenia od cen ewidencyjnych występują, gdy przedsiębiorstwo stosuje ceny ewidencyjne a nie ceny rzeczywiste do ewidencjonowania zapasów.

W zależności od wahań stanów zapasów materiałów i towarów oraz wielkości odchyleń od ich cen ewidencyjnych, odchylenia te mogą być rozliczane bieżąco w momencie rozchodu i według kierunków rozchodu (w tym przypadku musi być znana cena zakupu lub nabycia każdego asortymentu rozchodowanych materiałów i towarów) w celu skorygowania kosztów lub strat do poziomu według cen rzeczywistych oraz proporcjonalnie na zapas pozostający na koniec okresu sprawozdawczego i na rozchód w okresie sprawozdawczym – za pomocą procentowego wskaźnika odchyleń przeciętnych (Wop).

Proporcjonalne rozliczanie odchyleń od cen ewidencyjnych na część przypadającą na zapas i rozchód materiałów i towarów następuje za pomocą wskaźnika odchyleń przeciętnych (Wop), który oblicza się według wzoru:
Wop = (O x 100): (Wz + Rm),
gdzie:
Wop – wskaźnik odchyleń przeciętnych,
O – odchylenia od cen ewidencyjnych za dany okres sprawozdawczy, łącznie ze stanem tych odchyleń na początek tego okresu, podlegające rozliczeniu,
Wz – wartość zapasów w cenach ewidencyjnych ustalona na koniec okresu sprawozdawczego,
Rm – rozchód towarów lub materiałów ustalony w cenach ewidencyjnych za okres sprawozdawczy.

Za pomocą wskaźnika odchyleń przeciętnych (Wop) oblicza się:
1) odchylenia od cen ewidencyjnych, przypadające na rozchód towarów lub materiałów (Os):
Os = (S x Wop): 100
2) odchylenia od cen ewidencyjnych, przypadające na zapasy towarów lub materiałów (ORk):
ORk = (Rk x Wop): 100 lub ORk = (O – Os)

Księgowania odchyleń:
Debetowe występują gdy: cena zakupu > cena ewidencyjna,
Kredytowe występują gdy: cena ewidencyjna > cena zakupu.