Rezerwy tworzy się zgodnie z obowiązkiem prawnym lub zwyczajowo oczekiwanym obowiązkiem handlowym, to jest wtedy, gdy występuje na tyle duże prawdopodobieństwo, że zajdzie konieczność wywiązania się jednostki z ciążącego na niej obowiązku, a koszty lub straty wymagające poniesienia dla wywiązania się z tego obowiązku są na tyle znaczące, że ich nieuwzględnienie w wyniku finansowym tego okresu, w którym obowiązek powstał, spowodowałoby istotne zniekształcenie obrazu.
Jednym z przykładów przyszłych zobowiązań o nieokreślonym terminie wymagalności są rezerwy na przyszłe świadczenia pracownicze. Świadczenia pracownicze, które dany podmiot gospodarczy ma obowiązek do zrealizowania w przyszłości to najczęściej odprawy emerytalne. Wśród innych wymienić należy: Świadczenia, na które trzeba tworzyć rezerwy, to: odprawy rentowe, odprawy pośmiertne, nagrody jubileuszowe, deputaty węglowe, opieka medyczna, mieszkania służbowe, niewykorzystane urlopy, bonifikaty dla emerytowanych pracowników, świadczenia, które wypłaca zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, oraz inne świadczenia wynikające ze sformalizowanych i zwyczajowych zobowiązań pracodawcy wobec pracowników. Podstawowe warunki tworzenia rezerw na świadczenia pracownicze jest ich wysoki poziom istotności (zwyczajowo przyjmuje się 5% sumy bilansowej) oraz zapisanie powyższych uprawnień pracowniczych w zakładowym układzie zbiorowym.
Szczegółowe regulacje w zakresie tworzenia rezerw na świadczenia pracownicze zawarte są w MSR 19 – Świadczenia pracownicze oraz w KSR – 6 Rezerwy, bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów, zobowiązania warunkowe. Jednostki budżetowe nie mają obowiązku stosowania MSSF oraz MSR w związku z czym nie muszą tworzyć rezerw na przyszłe świadczenia pracownicze. Dodatkowo jednym z warunków tworzenia rezerw na świadczenia emerytalne jest utworzenie pracowniczych programów emerytalnych – te natomiast nie są tworzone w jednostkach budżetowych.
Podstawa prawna:
Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej
Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 5 lipca 2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego, jednostek budżetowych, samorządowych zakładów budżetowych, państwowych funduszy celowych oraz państwowych jednostek budżetowych mających siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej
zobacz również: