Spółka pozyskuje przede wszystkim kapitał podstawowy tj. akcyjny od akcjonariuszy, a kosztem jego pozyskania jest dywidenda. Koszt pozyskania kapitału zwykłego przez firmę przy stałym wzroście dywidendy tj. Kc można określić przekształcając odpowiednio model Gordona
Kc – stopa dyskontowa (wymagana stopa zwrotu),
D – dywidenda od jednej akcji na koniec pierwszego roku,
Vc – wartość jednej akcji zwykłej,
g – oczekiwana stała stopa zwrotu, która jest niższą niż wymagana stopa zwrotu.
Najprostszą i najtańszą formą zwiększania kapitału firmy jest zatrzymanie wypracowanego zysku netto. Unika się wówczas zarówno wypłacania dywidendy, jak i kosztów rozprowadzania akcji oraz przejściowego obniżenia ceny akcji. Ponieważ wartość dochodów zatrzymanych przez spółkę dzięki decyzji akcjonariuszy jest równa co do wartości dochodowi z w pełni subskrybowanych akcji zwykłych, stąd zgodnie z modelem Gordona koszt dochodu zatrzymanego równa się kosztowi wymaganej stopy zwrotu, czyli Ke = Kc
gdzie
Kc – stopa dyskontowa
Ke – koszt dochodu zatrzymanego.
Koszt nowej emisji akcji zwykłych jest zazwyczaj wyższy, ponieważ należy pokryć koszt rozpowszechniania nowej emisji, a ponadto z reguły sprzedaż następuje po obniżonej cenie akcji, aby przyciągnąć nabywców. Równanie opisujące koszt pozyskania kapitału dzięki nowej emisji akcji zwykłych Kn można uzyskać przez kolejną modyfikację modelu Gordona
Kn – koszt kapitału nowej emisji akcji
D1 – dywidenda na 1 akcję na koniec pierwszego roku
Nn – wpływy netto ze sprzedaży nowych akcji
g – stała stopa wzrostu nowej dywidendy.
Wzrostu wielkości zaangażowanego kapitału spółka może dokonać również przez zaciągnięcie kredytów lub pożyczek. Koszt tego rodzaju kapitału wyznacza stopa procentowa kredytu łącznie z prowizją banku. Należy pamiętać, że oprocentowanie kredytów i pożyczek pochodzi z dochodu przed opodatkowaniem, tj. odsetki zapłacone są kosztem przed opodatkowaniem (kosztem podatkowym), a tym samym powstające korzyści podatkowe zmniejszają ostateczny koszt pozyskania kapitału pożyczkowego. Koszt pozyskania kapitału z kredytów bankowych po opodatkowaniu Ka można obliczyć następująco
Ka = Kb x (1 – T)
gdzie
Ka – koszt kapitału po opodatkowaniu
Kb – koszt kapitału przed opodatkowaniem
Podsumowując, wybór formy korzystania z kapitału warunkuje konieczność ponoszenia w przyszłości dalszych kosztów. Poprzez stały monitoring zadłużenia istnieje możliwość stałego badania sytuacji finansowej i podejmowania decyzji, a tym samym uniknięcia zagrożenia dostania się w tzw. spiralę zadłużenia.
Opracowanie na podstawie:
Opracowano na podstawie:
Waldemar Gos, Sprawozdanie finansowe w kontroli i zarządzaniu firmą, Wolters Kluwer business, Warszawa 2007 r.