Wyliczenie renty w Polsce zależy od rodzaju renty oraz wielu czynników, takich jak stopień niezdolności do pracy, długość okresów składkowych i nieskładkowych, a także przeciętne wynagrodzenie w kraju. Oto, jak wylicza się rentę z tytułu niezdolności do pracy w Polsce:

1. Podstawa prawna

Podstawowym aktem prawnym regulującym wyliczanie renty jest Ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z 17 grudnia 1998 r.

2. Rodzaje renty

Najczęściej oblicza się rentę z tytułu:

• Częściowej niezdolności do pracy.
• Całkowitej niezdolności do pracy. Warto zaznaczyć, że wysokość renty różni się w zależności od stopnia niezdolności do pracy.

3. Wzór na rentę

Wysokość renty oblicza się według wzoru:

Renta=Kwota stała + Część zależna od stażu pracy i składek

a) Kwota stała

Kwota ta jest ustalana corocznie i wynosi w 2024 roku 1496,13 zł brutto.

b) Część zależna od stażu pracy

Jest to suma dwóch elementów:

1. 1,3% przeciętnego wynagrodzenia (lub podstawy wymiaru) za każdy rok okresów składkowych.
2. 0,7% przeciętnego wynagrodzenia (lub podstawy wymiaru) za każdy rok okresów nieskładkowych.

c) Część hipotetyczna

Osoby młodsze mają doliczony dodatkowy staż pracy, jaki mogłyby przepracować do osiągnięcia wieku emerytalnego.

4. Kroki obliczeniowe

Krok 1: Ustal okresy składkowe i nieskładkowe

• Okresy składkowe – lata, w których opłacałeś składki do ZUS.
• Okresy nieskładkowe – np. studia, zasiłki dla bezrobotnych, opieka nad dzieckiem. Uwzględnia się maksymalnie 1/3 okresów składkowych.

Krok 2: Oblicz przeciętne wynagrodzenie

• Przeciętne wynagrodzenie ustala się na podstawie danych z GUS lub indywidualnej podstawy wymiaru (średnia z 10 lat najlepszego wynagrodzenia).

Krok 3: Policzenie hipotetycznego stażu

• Jeśli masz mniej niż 30 lat, dolicza się hipotetyczne lata pracy do wieku 60 lat (kobiety) lub 65 lat (mężczyźni).

5. Przykład obliczenia renty

Załóżmy, że:

• Twój przeciętny dochód (podstawa wymiaru) wynosi 5000 zł brutto.
• Masz 20 lat okresów składkowych i 5 lat okresów nieskładkowych.
• Jesteś całkowicie niezdolny do pracy.

1. Kwota stała: 1496,13 zł.
2. Składkowe: 20×1,3%×5000=1300 zł
3. Nieskładkowe: 5×0,7%×5000=175 zł

Suma:

Renta brutto=1496,13+1300+175=2971,13 zł brutto.

6. Dodatkowe informacje

• Częściowa niezdolność do pracy: Renta wynosi 75% renty obliczonej dla całkowitej niezdolności.
• Waloryzacja: Renty są co roku waloryzowane zgodnie z inflacją.

7. Zasoby do sprawdzenia

• Możesz sprawdzić prognozowaną wysokość renty na PUE ZUS.
• Jeśli chcesz dokładne wyliczenie, ZUS oferuje bezpłatne konsultacje.