Wśród często pojawiających się sporów poczesne miejsce zajmują sprawy dotyczące opodatkowania podatkiem od nieruchomości budynków oraz budowli faktycznie nieużytkowanych na potrzeby działalności gospodarczej.  Podatnicy niejednokrotnie wskazują, że brak faktycznego użytkowania opisywanych obiektów budowlanych powoduje, że nie podlegają one w ogóle opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości. Natomiast organy podatkowe twierdzą, że tylko w wyjątkowych przypadkach brak użytkowania budynku, czy też budowli może wpłynąć na kwestię opodatkowania podatkiem od nieruchomości.

Przedmiot opodatkowania podatkiem od nieruchomości

W tym miejscu warto przypomnieć, iż stosownie do art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 95 poz. 613 z późn. zm., zwana dalej: UPiOL) przedmiotem opodatkowania podatkiem od nieruchomości są nieruchomości oraz obiekty budowlane stanowiące: grunty; budynki lub ich części; budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Tym samym budowle niezwiązane z prowadzoną działalnością gospodarczą nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości. Natomiast budynki niezwiązane z prowadzeniem działalności podlegają opodatkowaniu tymże podatkiem według niższych stawek.

Ustawodawca zdefiniował pojęcie działalności gospodarczej w art. 1a ust. 1 pkt 4 UpiOL odwołując się do ustawy – Prawo działalności gospodarczej. Jednakże wspomniana ustawa została zastąpiona przez ustawę z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn. Dz.U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095 ze zm.). Zgodnie z art. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa, usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa, wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.

Definicja budynków oraz budowli związanych z prowadzeniem działalności

Kluczowym zatem pozostaje określenie pojęcia budynków oraz budowli „zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej’. Stosownie do treści art. 1 a ust. 1 pkt 3 UpiOL, za grunty, budynki i budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej uważa się „grunty, budynki i budowle będące w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, z wyjątkiem budynków mieszkalnych oraz gruntów związanych z tymi budynkami, a także gruntów, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 lit b, chyba że przedmiot opodatkowania nie jest i nie może być wykorzystywany do prowadzenia tej działalności ze względów technicznych.”  Jednocześnie z orzecznictwa sądowego wynika, że budynki oraz budowle są zajęte na potrzeby działalności jeżeli są w posiadaniu przedsiębiorcy. Zatem o opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości nie może decydować faktyczne niewykorzystywanie budynków, czy też budowli do działalności gospodarczej.

Warto w tym zakresie przywołać m. in. orzeczenie WSA w Gliwicach z 18 sierpnia 2010 r. (sygn. akt I SA/Gl 439/10), zgodnie z którym „decydującym o zakwalifikowaniu do opodatkowania podatkiem od nieruchomości przedmiotów za związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, jest fakt posiadania nieruchomości przez przedsiębiorcę.” Podobnie stwierdzono w wyroku WSA we Wrocławiu z dnia 18 kwietnia 2007 r. (sygn. I SA/Wr 1406/2006) w myśl którego: „Zasadniczym kryterium decydującym o uznaniu przedmiotów opodatkowania podatkiem od nieruchomości jako związanych z działalnością gospodarczą, jest ich posiadanie przez przedsiębiorcę. Jest to zatem związek o charakterze formalnym, albowiem co do zasady nie jest istotne czy przedsiębiorca grunty, budynki i budowle faktycznie wykorzystuje dla celów działalności gospodarczej. Jeżeli zatem przedsiębiorca nie wykorzystuje gospodarczo posiadanych gruntów, budynków i budowli, ale z przyczyn innych niż techniczne, to stan ten nie powoduje, że przedmioty te przestały być związane z działalnością gospodarczą.”…