Również jednostki samorządu terytorialnego starają się wypełnić wszystkie zadania jakie stawia przed nimi lokalna społeczność jak również formalny autorytet prawa obowiązującego w naszym kraju. Sprostanie wszystkim wymogom oraz podejmowanie działań inwestycyjnych zwiększających potencjał danego obszaru, jak również polepszających poziom życia ludności w niektórych przypadkach jest niezmiernie trudne. Powodem tych trudności jest w głównej mierze ograniczony zasób środków niezbędnych do bieżącej działalności oraz podejmowania działań inwestycyjnych. Brak środków może być uzupełniony poprzez zadłużanie się jednostek jednak ustawa o finansach publicznych jasno określa maksymalny poziom zadłużenia jaki może osiągnąć jednostka samorządu terytorialnego.
Aktualnie obowiązujące przepisy ustawy przewidują dwa progi ostrożnościowe regulujące maksymalny poziom zadłużenia jednostki. Pierwszy z nich dotyczy ograniczenia możliwości zadłużenia się jednostki w ten sposób, aby suma wszystkich spłat zobowiązań przypadających na dany rok obrotowy nie przekroczyła 15% ogółu dochodów (w przypadku procedury ograniczania nadmiernego deficytu budżetowego wskaźnik ten nie może przekroczyć 12%). Drugi próg przewiduje, że maksymalny poziom zadłużenia nie może przekraczać 60% zaplanowanych lub wykonanych dochodów budżetowych jednostki. W 2014 obowiązywać będą zasady przewidujące maksymalny poziom zadłużenia dla danej jednostki w postaci średniej arytmetycznej nadwyżki środków pieniężnych za trzy ostatnie lata. W przypadku przekroczenia takiego wskaźnika organ stanowiący jednostki nie może uchwalić budżetu.
Brak możliwości uchwalenia budżetu jest dla każdego zarządu jednostki problemem o kluczowym znaczeniu. Może być powodem do odwołania tego organu oraz wszczęcia procedury odpowiedzialności prawnej. Jest też znaczącym problemem wizerunkowym na tle działania lokalnej społeczności. Spełnienie obowiązków w zakresie progów ostrożnościowych może wymusić na samorządach współpracę z największymi bankami inwestycyjnymi, które zawsze mogą zaoferować skomplikowane instrumenty finansowe, których skutków z uwagi na warunkowych charakter nie należy wykazywać jako zobowiązania jednostek. Mogą również oferować szereg umów w zakresie skomplikowanych projektów partnerstwa publiczno – prywatnego pozornie ograniczających wysokość zadłużenia. A to już tylko krok od „greckiej tragedii”.
Podstawa prawna:
Ustawa z 27 sierpnia 2009r. o finansach publicznych
Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości
zobacz również: