Urealnienie wartości zobowiązań – zobowiązania przedawnione i umorzone

Definicję zobowiązania zawiera art. 3 ust. 1 pkt. 20 ustawy o rachunkowości. Zgodnie z nią przez zobowiązania należy rozumieć wynikający z przeszłych zdarzeń obowiązek wykonania świadczeń o wiarygodnie określonej wartości, które spowodują wykorzystanie już posiadanych lub przyszłych aktywów jednostki.
Przedawnienie zobowiązania spowoduje, że dłużnik nie będzie miał  już obowiązku zapłaty. Oznacza to, że z chwilą przedawnienia zobowiązanie należy  wyksięgować z ksiąg rachunkowych jednostki.

Weryfikacja, które zobowiązania należy wyłączyć z ksiąg rachunkowych jak przedawnione najczęściej następuje w toku prac inwentaryzacyjnych. Obowiązkiem jednostki jest dokonanie inwentaryzacji wszystkich aktywów i pasywów – w tym zobowiązań. Właściwą metoda inwentaryzacji jest tu metoda weryfikacji zapisów w księgach rachunkowych z dokumentacją źródłową.

Wartość przedawnionego zobowiązania nie powinna zostać wykazana w bilansie, więc najpóźniej na dzień bilansowy należy dokonać usunięcia przedawnionych zobowiązań z ewidencji księgowej.

Wyłączenia z ksiąg rachunkowych przedawnionego zobowiązania należy dokonać na podstawie  dowodu Polecenie Księgowania. Przedawnione zobowiązania zalicza się do pozostałych przychodów operacyjnych, zgodnie  z art. 3 ust. 1 pkt. 32 lit. d) ustawy o rachunkowości. Zapis księgowy będzie następujący:

  • Wn „Rozrachunki z dostawcami”
  • Ma „Pozostałe przychody operacyjne”.

Jeśli wcześniej wartość zobowiązania była podwyższana o odsetki zaliczone uprzednio do kosztów finansowych to w chwili wyksięgowania kwoty głównej także odsetki należy wyłączyć zapisem:

  • Wn „Rozrachunki z dostawcami”
  • Ma „Przychody finansowe”.

Tak samo należy dokonać wyłączenia z ksiąg rachunkowych zobowiązań, które zostały jednostce umorzone przez kontrahentów. Warto pamiętać, że umorzeniu ze strony kontrahenta może podlegać zarówno zobowiązanie główne, jak i związane z nim odsetki.

Dla zwolnionego z długu wartość przedawnionych zobowiązań stanowi przychód podatkowy co wynika z art. 12 ust. 1 pkt. 3 lit. a) ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z poźn. zm.) Przychód podatkowy powstaje w dacie przedawnienia zobowiązania.

Podstawa prawna
art. 12 ust. 1 pkt. 3 lit. a) ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz.U. z 2000 r. nr 54, poz. 654 z poźn. zm.)
art. 3 ust 1 pkt. 20 i pkt. 32, art. 28 ust 1 pkt. 8, art. 26 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tekst jednolity Dz. U. z 2009 r. nr 152 ze zm)

zobacz również:

Dodaj komentarz