Funkcje audytu wewnętrznego są częścią procesu monitorowania systemu kontroli wewnętrznej oraz podstawowych procedur oceny efektywności jednostki, ponieważ zapewniają niezależną ocenę adekwatności oraz zgodności z procedurami administracyjnymi i budżetowymi. Działalność audytu wewnętrznego jest kluczowym narzędziem w procesie eliminacji marnotrawstwa – głównego wroga efektywności.
Praktyka analizy finansowej wypracowały wiele wskaźników szacowania efektywności gospodarowania majątkiem jednostek gospodarczych. W przypadku jednostek sektora finansów publicznych wskaźniki te są rzadko stosowane z uwagi na inną misję tych jednostek. Większość wskaźników w swojej istocie odwołuje się do wyników osiąganych przez podmiot w badanym okresie. JSFP formalnie ewidencjonują wynik finansowy jednak często jest to wyłącznie obowiązek księgowy. Działalność takich jednostek jest odmienna od działalności klasycznych podmiotów gospodarczych, często podejmują działania niekomercyjne i niezarobkowe. Dlatego w przypadku sektora finansów publicznych inaczej należy oceniać efektywność działania jednostek – podstawą w tym przypadku jest eliminacja zdarzeń, które w przypadku zwykłych podmiotów gospodarczych często są niezauważalne.
Analizując problem efektywności jednostki należy zwrócić uwagę na dwa podstawowe problemy. Niestety są to problemy niemierzalne, do ich rozwiązania nie można zastosować modeli matematycznych bazujących na zasadach analizy finansowej. Pierwszym z nich jest nieświadome narażanie jednostki na straty związane najczęściej z brakiem odpowiednich kwalifikacji kadry kierowniczej lub nadmiarem obowiązków. Zaniedbania kadry kierowniczej (np. niewłaściwe gospodarowanie majątkiem) często narażają jednostkę na uszczuplenie środków pieniężnych, które mogłyby być wydatkowane na inne potrzeby. Drugim nadużycia wyższej kadry kierowniczej w zakresie zakupu prestiżowych usług nie zawsze niezbędnych dla potrzeb funkcjonowania jednostki (np. zakup usług szkoleniowych, w których ukryte są usługi rozrywkowo – wypoczynkowe). W takich przypadkach audyt wewnętrzny jest jedynym rozwiązaniem na poprawę efektywności jednostki.
Podstawa prawna:
Ustawa z 27 sierpnia 2009r. o finansach publicznych
Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości
zobacz również:
