W przypadku jednostek samorządu terytorialnego odpowiedzialność za administrowany majątek jest jeszcze większa, gdyż powierzone środki pochodzą pośrednio lub bezpośrednio od społeczeństwa, którego poszczególni członkowie odprowadzają podatki oraz inne opłaty. Nadzór nad funkcjonowaniem spółek komunalnych jest podstawowym zadaniem każdej jednostki. Jednak w przypadku spółek komunalnych należy pamiętać, że ich podstawowym działaniem jest realizacja potrzeb lokalnej społeczności. Zwiększenie efektywności najczęściej związane jest z maksymalizacją zysku, natomiast podstawowym elementem wpływającym na zwiększenie tego zysku są opłaty ponoszone przez członków lokalnej społeczności.
Rachunkowość w procesie nadzoru właścicielskiego odgrywa kluczową rolę, jednak nie najważniejszą. Informacje pochodzące z systemu rachunkowości są kluczowym wsparciem do podjęcia wielu decyzji nadzorczych – decyzje te muszą zostać podjęte przez kompetentne osoby. Wśród obszarów nadzoru, które powinny być wspomagana informacjami pochodzącymi z systemu rachunkowości spółki należy wymienić:
- ocena sprawozdań finansowych spółki – rzetelna informacja zawarta w sprawozdawczości jest podstawą do oceny jakości zarządzania;
- opiniowanie planu operacyjnego i strategicznego spółki – opinia taka może zostać wyrażona dopiero po analizie kluczowych składników majątku oraz płynności spółki w celu sprawdzenie możliwości przyszłego finansowania zadań zawartych w planie;
- opiniowanie polityki cenowej usług spółki – decyzje dotyczące zwiększenia cen usług powinny być poprzedzone analizą osiągniętego wyniku finansowego oraz odpowiednimi symulacjami tegoż wyniku po hipotetycznej zmianie cen;
- autoryzowanie działań związanych z majątkiem spółki – nie jest to również możliwe bez rzetelnej informacji na temat posiadanego przez spółkę majątku.
Należy pamiętać, że system rachunkowości pełni rolę wspomagającą proces decyzyjny. Dzięki informacjom zawartym w tym systemie można ocenić różne warianty decyzyjne – można nawet prognozować skutki finansowe poszczególnych wariantów w najbliższej przyszłości. Jednak podjęta decyzja musi również uwzględniać skutki społeczne, które nie są możliwe do oceny na podstawie systemu rachunkowości.
Podstawa prawna:
Ustawa z 27 sierpnia 2009r. o finansach publicznych
Ustawa z 29 września 1994 r. o rachunkowości
zobacz również:
