Stan faktyczny oraz stanowisko WSA
Naczelnik Urzędu Skarbowego nadał rygor natychmiastowej wykonalności decyzji wymiarowej określającej podatnikowi zobowiązanie podatkowe w podatku od towarów i usług.

W zażaleniu na to postanowienie podatnik zarzucił naruszenie przez organ przepisu art. 239b § 1 pkt 1 w związku z art. 239b § 2 Ordynacji podatkowej poprzez nadanie nieostatecznej decyzji organu rygoru natychmiastowej wykonalności w sytuacji, gdy organ ten w żaden sposób nie uprawdopodobnił, że zobowiązanie podatkowe określone w decyzji wymiarowej nie zostanie wykonane.

Argumenty te nie przekonały Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi, który podtrzymał stanowisko organu pierwszej instancji. Zdaniem organu fakt prowadzenia wobec podatnika egzekucji administracyjnej w zakresie innych należności pieniężnych uzasadniał rozstrzygnięcie organu pierwszej instancji. Ponadto zdaniem organu odwoławczego w sprawie uprawdopodobniono, że zobowiązanie określone w nieostatecznej decyzji może nie zostać wykonane albowiem wykazano, że zaległości podatkowe podatnika wynoszą ponad 30 000 zł., osiągnięte przez niego w 2008 r. dochody mogłyby pokryć jedynie 31% zaległości, wobec strony toczy się postępowanie egzekucyjne co do innych należności pieniężnych w kwocie 450 zł a dodatkowo podatnik odliczał podatek naliczony z faktur niedokumentujących rzeczywistych zdarzeń gospodarczych.

Po rozpoznaniu skargi Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał stanowisko obu organów za zgodne z prawem. Doszedł do przekonania, że w sprawie zaistniały przesłanki do zastosowania rygoru natychmiastowej wykonalności. Wobec podatnika toczy się bowiem postępowanie egzekucyjne w zakresie należności pieniężnych na kwotę 450 zł (mandat karny), co stanowi ziszczenie się przesłanki określonej w art. 239b § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej. Bez znaczenia jest przy tym to, że kwota egzekwowana jest niewielkiej wysokości i nie może negatywnie oddziaływać na możliwości wykonania jakiejkolwiek decyzji podatkowej. Przeciwnie, skoro podatnik nie reguluje niewielkich nawet należności, to istnieje duże prawdopodobieństwo, że nie uiści on dużo wyższych należności wynikających z decyzji podatkowej. Sąd podkreślił, że art. 239b § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej nie odwołuje się w swej treści do wysokości należności pieniężnej, w stosunku do której toczy się postępowanie egzekucyjne, kładąc nacisk jedynie na samą okoliczność toczenia się postępowania egzekucyjnego.

Teza
Na podstawie uzasadnienia omawianego wyroku można sformułować następującą tezę:
„Sam fakt posiadania przez organ podatkowy informacji, że wobec podatnika toczy się postępowanie egzekucyjne w zakresie innych należności pieniężnych, nawet o niewielkiej wysokości, uzasadnia nadanie decyzji nieostatecznej rygoru natychmiastowej wykonalności.”

Komentarz
Nowelą z listopada 2008 r. zmieniono regulacje Ordynacji podatkowej dotyczące wykonalności decyzji. Obecnie decyzja nieostateczna organu podatkowego nie podlega wykonaniu. Od zasady tej istnieje jednak szereg wyjątków pozwalających na nadanie decyzji organu pierwszej instancji rygoru natychmiastowej wykonalności. Jednym z nich jest posiadanie przez organ podatkowy informacji, że wobec strony toczy się postępowanie egzekucyjne w zakresie innych należności pieniężnych. Taka właśnie sytuacja zaistniała w sprawie rozpatrywanej przez WSA w Łodzi. Podatnikowi wymierzono ponad 32.000 zł zaległego VAT-u i od razu zajęto jego konto i majątek. Organ odstąpił od zasady niewykonalności decyzji nieostatecznej z uwagi na fakt, że podatnik nie zapłacił 450zł mandatu za wykroczenie drogowe.

Polemizując z zarzutami skargi, że niezapłacenie mandatu o niewielkiej kwocie nie czyni podatnika nie wiarygodnym dla fiskusa Sąd uznał, że jest dokładnie odwrotnie: fakt niezapłacenia nawet niewielkiej kwoty oznacza, że istnieje wątpliwość wykonania decyzji na kwotę znacznie większą.

Nowe regulacje Ordynacji podatkowej w zakresie wykonania decyzji, które weszły w życie od 1 stycznia 2009 r. miały ułatwić życie podatnikom. Jak się okazuje szeroki wachlarz wyjątków od zasady niewykonalności decyzji wydawanych w pierwszej instancji powoduje, że urzędy skarbowe będą wykorzystywać możliwości w tym zakresie. Wystarczy, że uprawdopodobnią, iż zobowiązanie wynikające z decyzji nie zostanie wykonane. Jest to możliwe m.in. wtedy, gdy organ wie, że wobec podatnika „toczy się postępowanie egzekucyjne w zakresie innych należności pieniężnych”. Potwierdzają się więc obawy, że urzędy nie będą miały problemów z wykorzystywaniem wyjątków od zasady niewykonalności nieostatecznych decyzji. Wyjątków takich jest zresztą sporo: decyzji może być nadany rygor natychmiastowej wykonalności, gdy podatnik zalega również z należnościami cywilnoprawnymi np. alimentami.