Stan faktyczny oraz stanowisko WSA
Organy podatkowe określiły podatnikowi zobowiązanie w podatku od nieruchomości w odniesieniu do posiadanego przez niego budynku, przyjmując do opodatkowania stawkę podatku właściwą jak dla budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Podatnik argumentował, że posiadany przez niego budynek ze względów technicznych nie mógł być wykorzystywany do prowadzenia działalności gospodarczej. Z tego względu, zgodnie z art. 1a ust. 1 pkt 3 u.p.o.l.¹ budynek ten powinien zostać wyłączony z opodatkowania według najwyższej stawki podatku właściwej dla budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej. Względami technicznymi, do których odwoływał się podatnik był nałożony przez inspektorat budowlany zakaz użytkowania budynku do czasu usunięcia stwierdzonych w toku kontroli nieprawidłowości.

WSA we Wrocławiu oddalił wniesioną przez podatnika skargę podzielając stanowisko prezentowane przez organy podatkowe. Stwierdził, że w myśl art. 1a ust. 1 pkt 3 u.p.o.l przez grunty, budynki i budowle związane z prowadzeniem działalności gospodarczej rozumie się grunty, budynki i budowle będące w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, z wyjątkiem budynków mieszkalnych oraz gruntów pod tymi budynkami, a także gruntów, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy, chyba że przedmiot opodatkowania nie jest i nie może być wykorzystywany do prowadzenia tej działalności ze względów technicznych. W powyższym przepisie ustawodawca wprowadził zatem jako zasadę, że wszystkie grunty, budynki i budowle będące w posiadaniu przedsiębiorcy są związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą. Jednocześnie w przepisach u.p.o.l. nie wprowadzono definicji legalnej pojęcia „względy techniczne”, co oznacza, że wyłączenie gruntu, budynku czy budowli z wykorzystywania w działalności gospodarczej powinno być każdorazowo szczególnie badane i wymaga rozważenia rodzaju oraz charakteru przeszkody, a także ustalenia przyczyn oraz czasu jej powstania. W ocenie Sądu „względy techniczne” uniemożliwiające prowadzenie działalności gospodarczej w określonym obiekcie powinny mieć obiektywny i trwały charakter. Obiektywny, to znaczy taki, który jest niezależny od woli przedsiębiorcy. Tak więc względy ekonomiczne, finansowe czy też podejmowane przez przedsiębiorcę decyzje gospodarcze (np. w kwestii remontu, modernizacji budynku) lub też brak racjonalnych działań, które w efekcie doprowadziły do złego stanu technicznego budynku nie są zaliczane do względów technicznych, o jakich mowa w art. 1a ust. 1 pkt 3 u.p.o.l. Nie wystarczy bowiem, aby budynek był w złym stanie technicznym, ale aby stan ten był trwały. Wynika to wprost z końcowej części powołanego wyżej przepisu, który stanowi, „… że przedmiot opodatkowania nie jest i nie może być wykorzystywany do prowadzenia tej działalności ze względów technicznych.” Zatem stan techniczny obiektu musi mieć charakter trwały, nieprzemijający.

Teza
Na podstawie uzasadnienia omawianego orzeczenia można sformułować następującą tezę:
„Aby budynek mógł zostać wyłączony z opodatkowania stawką jak dla budynków związanych z prowadzeniem przez przedsiębiorcę działalności gospodarczej względy techniczne, o jakich mowa w art. 1a ust. 1 pkt 3 u.p.o.l. muszą mieć charakter obiektywny, a więc niezależny od woli przedsiębiorcy oraz trwały.”

Komentarz
W prezentowanym wyroku WSA we Wrocławiu podtrzymał dominującą linię orzeczniczą sądów administracyjnych w zakresie interpretacji pojęcia „względy techniczne” pojawiającego się w treści art. 1a ust. 1 pkt 3 u.p.o.l. Stanowisko w powyższym zakresie jest o tyle istotne, iż wystąpienie „względów technicznych” w stosunku do danej nieruchomości będącej w posiadaniu przedsiębiorcy umożliwia jej opodatkowanie według niższej stawki podatku od nieruchomości, jeżeli właśnie z tego powodu nie może ona być wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej. Zasadą jest bowiem, na co słusznie wskazał WSA w treści wyroku, że wszystkie nieruchomości należące do przedsiębiorców podlegają opodatkowaniu stawką właściwą jak dla nieruchomości związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej i to bez względu na to, czy faktycznie są w takim charakterze wykorzystywane.

Zgodnie ze stanowiskiem Sądu pod pojęciem względów technicznych należy rozumieć okoliczności o obiektywnym, niezależnym od woli przedsiębiorcy oraz trwałym charakterze. Jednocześnie muszą to być tego typu okoliczności, które uniemożliwiają wykorzystanie danej nieruchomości w prowadzonej działalności gospodarczej. Podobne poglądy były prezentowane także przez inne sądy administracyjne. Przykładowo, w wyroku z dnia 5 lipca 2010 roku, sygn. akt I SA/Gl 367/09 WSA w Gliwicach uznał, odnosząc się do nieruchomości budynkowych, że przez względy techniczne należy rozumieć sytuację, w której istniejąca w roku podatkowym zabudowa jest w takim stanie technicznym, że nie może być wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej, nawet po realizacji prac remontowych (odtworzeniowych) oraz adaptacyjnych, których efektem nie jest powstanie nowego budynku. W wyroku z dnia 10 sierpnia 2011 roku, sygn. akt I SA/Bk 246/11 WSA w Białymstoku potwierdził z kolei, że pod powyższym pojęciem nie można zakwalifikować sytuacji, gdy dana nieruchomość nie może być wykorzystywana gospodarczo z uwagi na okoliczności zależne od podatnika oraz gdy sytuacja ta jest przejściowa.

Powyższe poglądy sądów administracyjnych wskazują, że w praktyce przedsiębiorcy mogą opodatkować posiadane nieruchomości stawką inną niż właściwa dla nieruchomości związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej jedynie w szczególnie wyjątkowych przypadkach, tj. gdy brak możliwości gospodarczego wykorzystania takich nieruchomości ma charakter obiektywny, a jednocześnie jest to stan trwały a nie jedynie przejściowy.

1) Ustawa z dnia 12 stycznia 1991 roku o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2010 roku Nr 95, poz. 613 ze zm.)