We wniosku o wydanie interpretacji podatnik wskazał, że zajmuje się montażem podłóg. Przed wykonaniem usługi klient samodzielnie wybiera materiały potrzebne do montażu i płaci za nie w sklepie przekazując paragon fiskalny podatnikowi. Podatnik na tej podstawie otrzymuje fakturę za materiały wystawioną na swoje dane. Po zakończeniu montażu podatnik wystawia klientowi fakturę obejmującą wartość materiałów oraz usługę montażu. W tym stanie faktycznym podatnik zapytał, czy jest uprawniony do odliczania podatku naliczonego od otrzymanych faktur w miesiącu ich wystawienia, a nie wykonania usługi. W ocenie podatnika skoro posiada fakturę VAT to ma prawo do odliczenia z niej podatku VAT, przy czym odliczenia może dokonać w miesiącu wystawienia faktury, mimo że usługa wykonywana jest w terminie późniejszym oraz że materiały przewożone są ze sklepu bezpośrednio do osoby, u której jest wykonywana usługa.
Minister Finansów uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe. Wyjaśnił, że w opisanym stanie faktycznym podatnik nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego, gdyż posiadane przez niego faktury dokumentują zdarzenia, które faktycznie nie zaistniały. Podatnik nigdy nie był bowiem nabywcą materiałów budowlanych, gdyż były one nabywane przez inne osoby i jedynie wykorzystywane przez podatnika przy świadczeniu przez niego usług.
WSA w Łodzi oraz NSA podtrzymały stanowisko zaprezentowane przez Ministra Finansów. NSA wskazał, że to kontrahenci podatnika byli rzeczywistymi nabywcami towarów i to oni, nie zaś podatnik, byli uprawnieni do otrzymania faktury VAT potwierdzającej dokonaną transakcję. Oceny tej nie może zmieniać fakt, że kontrahenci podatnika przekazywali mu otrzymane paragony i na tej podstawie podatnik uzyskiwał faktury VAT, w których figurował jako nabywca towaru. Działania te, podyktowane jak można przypuszczać wyłącznie względami podatkowymi, nie mogą mieć wpływu na rzeczywiście podjęte czynności. Sąd przypomniał, że prawo do odliczenia podatku naliczonego wiąże się tylko z otrzymaniem faktury dokumentującej rzeczywisty obrót gospodarczy.
Teza
Na podstawie uzasadnienia omawianego orzeczenia można sformułować następujące tezy:
„Prawo do odliczenia wiąże się tylko z otrzymaniem faktury dokumentującej rzeczywisty obrót gospodarczy, a prawidłowość materialnoprawna tej faktury zachodzi, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze. Nie można uznać za prawidłową faktury, która tylko formalnie dokumentuje zdarzenie gospodarcze, jeżeli w ogóle ono nie zaistniało bądź zaistniało w innych rozmiarach albo między innymi podmiotami.”
Komentarz
Prezentowany wyrok stanowi dobry przykład na to, że planując sposób i formę prowadzenia działalności gospodarczej należy również uwzględniać normy prawa podatkowego, gdyż zaniechanie w tym zakresie może doprowadzić do niekorzystnych skutków finansowych.
W niniejszej sprawie podatnik, chcąc umożliwić klientom swobodny wybór materiałów wykorzystywanych do prac remontowych, zdecydował się na powierzenie klientom zakupu tych materiałów, przy czym następnie sam otrzymywał fakturę dokumentującą tę transakcję. Jak się okazało, takie rozwiązanie nie umożliwia mu jednak odliczenie podatku naliczonego, gdyż w praktyce transakcja zawierana była pomiędzy klientem a sprzedawcą towaru a nie pomiędzy sprzedawcą a podatnikiem. Gdyby w omawianej sprawie podatnik dokładnie przeanalizował sytuację przed wprowadzeniem powyższego rozwiązania, zapewne inaczej ułożyłby procedurę zakupu towarów w taki sposób, aby móc odliczać podatek naliczony od tych transakcji.
Jak zatem widać, dokładna analiza skutków podatkowych planowanych transakcji jest niezbędna, aby w pełni wykorzystać możliwości optymalizacji rozliczeń podatkowych.
