Stan faktyczny oraz stanowisko WSA
We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej podatnik wskazał, że posiadał prawo użytkowania wieczystego gruntu, które było zakwalifikowane do środków trwałych. Ze względu na niewykorzystywanie tego prawa w działalności gospodarczej, podatnik postanowił przekwalifikować je z aktywów trwałych na inwestycje. Przekwalifikowanie przeprowadzono poprzez uchwałę zarządu. Wycofanie prawa użytkowania wieczystego jak również przyjęcie go w poczet inwestycji znalazło odzwierciedlenie w księgach rachunkowych. Ponieważ wartość przekwalifikowanego prawa użytkowania wieczystego nie odpowiadała wartości rynkowej, a w związku z tym nie oddawała rzetelnie wartości aktywów spółki, zarząd na podstawie przepisów o rachunkowości, dokonał przeszacowania jej wartości do wartości godziwej zgodnie z operatem szacunkowym rzeczoznawcy. W wyniku przeszacowania wartość inwestycji wzrosła. Również to zdarzenie znalazło odzwierciedlenie w księgach rachunkowych poprzez podniesienie wartości inwestycji. W tym stanie faktycznym podatnik zapytał, czy kosztami uzyskania przychodów ze sprzedaży prawa użytkowania wieczystego jest zapisana w księgach rachunkowych zaktualizowana do wartości godziwej cena nabycia. W ocenie podatnika kosztem uzyskania sprzedaży prawa wieczystego użytkowania jest cena nabycia zaktualizowana do wartości godziwej zapisana w księgach rachunkowych.

Minister Finansów uznał stanowisko podatnika za nieprawidłowe. Organ nie zgodził się ze stanowiskiem podatnika, że kosztem uzyskania przychodów poniesionym w związku ze zbyciem prawa użytkowania wieczystego będzie jego wartość ustalona zgodnie z operatem szacunkowym. Za koszt uzyskania przychodów z tytułu sprzedaży może być uznany wydatek poniesiony przez podatnika („koszt historyczny”) na nabycie przedmiotowego prawa.

WSA w Warszawie oddalił skargę wniesioną na ww. interpretację indywidualną. Wyjaśnił, że przyjęta na gruncie u.p.d.o.p.¹ konstrukcja kosztów uzyskania przychodów oznacza, że do kosztów podatkowych podatnik zaliczać może jedynie wydatki faktycznie poniesione, w tym na nabycie lub wytworzenie środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych. Za wydatek poniesiony nie może być uznana wysokość wartości prawa użytkowania wieczystego gruntu w wartości godziwej. W konsekwencji brak jest podstawy prawnej do ustalenia, że kosztem uzyskania przychodów poniesionych w związku ze zbyciem tego prawa (użytkowania wieczystego gruntu) będzie jego wartość ustalona zgodnie z operatem szacunkowym. Za koszt uzyskania przychodów z tytułu sprzedaży przez podatnika może być uznany wydatek poniesiony na nabycie przedmiotowego prawa („koszt historyczny”).

Teza
Na podstawie uzasadnienia omawianego orzeczenia można sformułować następującą tezę:
„Przyjęta na gruncie u.p.d.o.p. konstrukcja kosztów uzyskania przychodów oznacza, że do kosztów podatkowych podatnik zaliczać może jedynie wydatki faktycznie poniesione, w tym na nabycie lub wytworzenie środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych.”

Komentarz
Prezentowany wyrok wskazuje, że kosztem uzyskania przychodów mogą być wyłącznie wydatki, które zostały przez podatnika rzeczywiście poniesione w celu uzyskania przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów.

W przypadku środków trwałych, kosztem podatkowym jest zatem kwota wydatkowana na ich nabycie (art. 16 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p.). Jednocześnie, ewentualna wycena księgowa tych środków trwałych, dokonana zgodnie z przepisami o rachunkowości, nie może wpływać na wysokość kosztów podatkowych w przypadku zbycia środków trwałych. Jeżeli zatem podatnik uaktualnia wartość księgową środków trwałych, na skutek choćby zmiany ich przeznaczenia, to tak ustalona wartość, jeżeli odbiega ona od ceny zakupu, nie będzie wpływać na wysokość kosztów uzyskania przychodów.

1) ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654, z późn. zm.)