W sprawie będącej przedmiotem orzeczenia zagraniczni kontrahenci podatnika wykonywali na jego rzecz świadczenia wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 2a ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w szczególności usługi doradcze. W związku z wypłatą wynagrodzeń z tych tytułów podatnik był zobowiązany do obliczenia i pobrania 20%-go, zryczałtowanego podatku dochodowego, a także do sporządzenia i przesłania do właściwego urzędu skarbowego deklaracji CIT-10R oraz informacji IFT-2/IFT-2R, zgodnie z dyspozycją art. 26 ustawy o podatku dochodowym.

Kwoty wynagrodzeń należnych kontrahentom zagranicznym zostały ustalone i były wypłacane przez podatnika w walucie obcej. W ocenie NSA właściwym dla ustalenia wartości wynagrodzenia wypłaconego zagranicznemu kontrahentowi w walucie obcej jest kurs NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień wystawienia faktury. Stanowisko przyjęte przez NSA budzi pewne wątpliwości. Swoje rozstrzygniecie NSA oparł o wnioski płynące z wykładni językowej i systemowej przepisów ustawy o podatku dochodowym. Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym za przychody związane z działalnością gospodarczą, osiągnięte w roku podatkowym, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane.

Art. 12 ust. 3a ustawy o podatku dochodowym stanowi natomiast, że za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 3, uważa się dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień. Ogólna zasada, zgodnie z którą przeliczane są wszelkie przychody wyrażone w walutach obcych stanowi, że przychody te przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień uzyskania przychodu. Należy zgodzić się z poglądem wyrażonym w komentowanym wyroku, że co do zasady przepisy ustawy o podatku dochodowym nie wyodrębniają systemowo regulacji dotyczących przychodu podatkowego, w tym zasad ich przeliczania na walutę polską, odrębnie dla rezydentów i nierezydentów.

Nie oznacza to jednak, że na gruncie ustawy o podatku dochodowym pewne różnice w tym zakresie wystąpić nie mogą. Wydaje się, że odrębność taką wprowadza przepis art. 26 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym, który stanowi, że osoby prawne. które dokonują wypłat należności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 oraz w art. 22 ust. 1, są obowiązane, jako płatnicy, pobierać w dniu dokonania wypłaty zryczałtowany podatek dochodowy od tych wypłat. Istnienie tej specyficznej konstrukcji, związanej z poborem podatku „u źródła” przez polskich rezydentów, występujących tu w charakterze płatników, może być argumentem natury celowościowej przemawiającym za uznaniem, że w przypadku wypłaty wynagrodzeń na rzecz nierezydentów momentem uzyskania przychodu, w rozumieniu art. 12 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym, jest dzień wypłaty wynagrodzenia, a kursem właściwym do przeliczenia kwoty tego wynagrodzenia na walutę polską jest ostatni dzień roboczy poprzedzający dzień dokonania wypłaty, a nie dzień wystawienia faktury.

Komentowany wyrok NSA zawiera rozstrzygnięcie idące na przekór stanowisku prezentowanemu dotychczas przez organy podatkowe (m in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 1 lutego 2011 r., nr ILPB4/423-287/10-2/MC oraz interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 2 września 2009 r., nr IPPB5/423-326/09-2/JC). Z praktyki wynika, że wydanie orzeczenia przez NSA w wielu przypadkach nie wiąże się ze zmianą stanowiska organów podatkowych, zwłaszcza tam, gdzie stanowisko to było jednolite i oceniane w dłuższej perspektywie mogło zostać uznane za ugruntowane. Nie można jednak wykluczyć, że dokonana przez NSA wykładnia przepisów wpłynie na kierunek orzecznictwa organów podatkowych.