Podwyższenie kapitału w drodze emisji nowych akcji.
Jednym ze sposobów podwyższenia kapitału zakładowego jest emisja nowych akcji i pokrycie ich wkładami. Objęcie nowych akcji może nastąpić w drodze:
a) złożenia oferty przez spółkę i jej przyjęcia przez oznaczonego adresata; przyjęcie oferty następuje na piśmie pod rygorem nieważności (subskrypcja prywatna),
b) zaoferowania akcji wyłącznie akcjonariuszom, którym służy prawo poboru (subskrypcja zamknięta),
c) zaoferowania akcji w drodze ogłoszenia skierowanego do nieoznaczonego adresata (subskrypcja otwarta).
Prawo poboru jest natomiast zagwarantowanym ustawowo (art. 433 § 1 ksh) prawem pierwszeństwa przysługującym dotychczasowym akcjonariuszom spółki do objęcia nowych akcji. Zgodnie z przepisem art. 432 ksh uchwała o podwyższeniu kapitału zakładowego
powinna zawierać:
1) sumę, o jaką kapitał zakładowy ma być podwyższony,
2) oznaczenie, czy akcje nowej emisji są na okaziciela, czy imienne,
3) szczególne uprawnienia, jeżeli uchwała przewiduje przyznanie takich uprawnień akcjom nowej emisji,
4) cenę emisyjną nowych akcji lub upoważnienie zarządu albo rady nadzorczej do oznaczenia ceny emisyjnej,
5) datę, od której nowe akcje mają uczestniczyć w dywidendzie,
6) terminy otwarcia i zamknięcia subskrypcji albo upoważnienie udzielone zarządowi lub radzie nadzorczej do określenia tych terminów albo termin zawarcia przez spółkę umowy o objęciu akcji w trybie subskrypcji prywatnej,
7) przedmiot wkładów niepieniężnych i ich wycenę oraz osoby, które mają objąć akcje za takie wkłady, łącznie z podaniem liczby akcji, które mają przypaść każdej z nich, jeżeli akcje mają być objęte za wkłady niepieniężne.
Uchwała niezawierająca wszystkich wskazanych wyżej elementów jest uchwałą wadliwą. Przepis ten określa podstawowe wytyczne jakie powinna spełniać w/w uchwała, przy czym należy także zauważyć, iż może ona zawierać postanowienia wykraczające także poza zakres określony ustawą. Uchwała o podwyższeniu kapitału zakładowego powinna wskazywać także dzień, według którego określa się akcjonariuszy, którym przysługuje prawo poboru nowych akcji (tzn. dzień prawa poboru), chyba że zostali oni tego prawa pozbawieni. Zgodnie bowiem z treścią art. 433 § 2 ksh, z ważnych powodów, po przedstawieniu pisemnej opinii przez zarząd, walne zgromadzenie w drodze uchwały może pozbawić akcjonariusza w całości lub w części w/w prawa poboru nowych akcji. Ogłoszony porządek obrad walnego zgromadzenia powinien wskazywać proponowany dzień prawa poboru. Należy także nadmienić, iż zgodnie z postanowieniami ksh dzień prawa poboru nie może być ustalony później niż z upływem trzech miesięcy, licząc od dnia powzięcia uchwały.
Akcje, co do których akcjonariuszom służy prawo poboru, zarząd powinien zaoferować w drodze ogłoszenia. Zgodnie z treścią art. 434 ksh ogłoszenie to powinno zawierać:
1) datę powzięcia uchwały o podwyższeniu kapitału zakładowego,
2) sumę, o jaką kapitał zakładowy ma być podwyższony,
3) liczbę, rodzaj i wartość nominalną akcji podlegających prawu poboru,
4) cenę emisyjną akcji,
5) zasady przydziału akcji dotychczasowym akcjonariuszom,
6) miejsce i termin oraz wysokość wpłat na akcje, a także skutki niewykonania prawa poboru oraz nieuiszczenia należnych wpłat,
7) termin, z którego upływem zapisujący się na akcje przestaje być zapisem związany, jeżeli w tym czasie nowa emisja nie będzie zgłoszona do zarejestrowania,
8) termin, do którego akcjonariusze mogą wykonywać prawo poboru akcji; termin ten nie może być krótszy niż trzy tygodnie od dnia ogłoszenia,
9) termin ogłoszenia przydziału akcji.
Jeżeli objęcie akcji nowej emisji ma nastąpić w trybie subskrypcji otwartej, ogłoszenie wzywające do zapisywania się na akcje powinno zawierać wyżej wymienione dane, a także, stosownie do art. 440 ksh:
1) numer i datę Monitora Sądowego i Gospodarczego, w którym ogłoszono statut,
2) firmę i adres spółki,
3) firmę (nazwę) i adres subemitenta oraz oferowaną mu cenę objęcia akcji, jeżeli spółka zawarła umowę z subemitentem,
4) firmę (nazwę) i adres podmiotu, przyjmującego zapisy i wpłaty na akcje, jeżeli spółka udzieliła takiego upoważnienia,
5) termin, do którego subskrybenci mogą dokonywać zapisów na akcje; termin ten nie może być krótszy niż dwa tygodnie od dnia ogłoszenia.
Zapis na akcje sporządza się w formie pisemnej na formularzu przygotowanym przez spółkę co najmniej w dwóch egzemplarzach na każdego subskrybenta; jeden egzemplarz przeznaczony jest dla subskrybenta, drugi dla spółki (art.437 ksh). Zapisy powinny zawierać: oznaczenie liczby i rodzajów subskrybowanych akcji; wysokość wpłaty dokonanej na akcje; zgodę subskrybenta na brzmienie statutu, jeżeli subskrybent nie jest akcjonariuszem spółki; podpisy subskrybenta oraz spółki albo innego podmiotu upoważnionego do przyjmowania zapisów i wpłat na akcje; adres podmiotu upoważnionego do przyjmowania zapisów i wpłat na akcje (art. 437 § 2 ksh).
Nieważne jest oświadczenie subskrybenta, które nie zawiera wszystkich wymienionych danych. Dodatkowe postanowienia nie przewidziane w formularzu nie wywołują skutków prawnych. Zgodnie z brzmieniem art. 441 ksh podwyższenie kapitału zakładowego zarząd zgłasza do sądu rejestrowego. Podwyższenie kapitału zakładowego następuje z chwilą wpisania do rejestru.
Podwyższenie kapitału zakładowego przez zwiększenie wartości nominalnej akcji.
Ten sposób podwyższenia kapitału zakładowego polega na tym, iż przykładowo, jeżeli dotychczasowa wartość akcji to 1 złoty, to po zwiększeniu jej wartości nominalnej będzie to 2 złote.
Ze względu na wymóg, aby wszystkie akcje miały równą wartość nominalną, ten sposób podwyższenia jest możliwy tylko gdy wszystkie akcje będą równomiernie partycypować w podwyżce, a więc gdy po podwyższeniu kapitału zakładowego wartość nominalna wszystkich akcji będzie wyższa od dotychczasowej i jednocześnie równa. Możliwe jest to do osiągnięcia poprzez:
– emisję nowych akcji o wyższej wartości nominalnej (jednocześnie dotychczasowe akcje ulegają wówczas zniszczeniu),
– tzw. przestemplowanie wszystkich dotychczasowych akcji, w ten sposób określając ich wyższą wartość nominalną.
Podwyższenie kapitału zakładowego niezależnie od sposobu jego przeprowadzenia (w drodze emisji nowych akcji lub podwyższenia wartości nominalnej dotychczasowych akcji) wymaga zmiany statutu uchwałą walnego zgromadzenia i wpisu do rejestru. Podwyższenie kapitału zakładowego do sądu rejestrowego zgłasza zarząd i zgłoszenie to nie może nastąpić w terminie późniejszym niż sześć miesięcy od dnia powzięcia uchwały. Przedmiotowe podwyższenie następuje z chwilą wpisania do rejestru przez sąd rejestrowy.
