Zastosowanie nettingu w rozliczeniach wewnątrzkorporacyjnych, część 1

Warto zwrócić uwagę, iż netting nie jest uregulowany przepisami prawa bankowego, ani też podatkowego. Nie ma też tu regulacji wynikających z prawa bilansowego.
Jednakże przepisy Kodeksu Cywilnego w art. 498 i 499 pozwalają opisać jego mechanizm. Jeżeli zatem dwie strony są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, to każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej, jakości oznaczone tylko, co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Wartość netto ustalana jest w skutek potrącenia obu wierzytelności do wysokości wierzytelności niższej (art. 498 ust. 2 KC).Dzięki wykorzystaniu nettingu nie dochodzi do osobnego rozliczenia poszczególnych należności/zobowiązań, lecz do rozliczenia wyłącznie kwot netto, wyliczonych po zsumowaniu dla każdej spółki jej należności od innych spółek i należności innych spółek od tej spółki/po zsumowaniu dla każdej spółki jej zobowiązań wobec innych i zobowiązań innych spółek wobec tej spółki.

W praktyce wskazywane jest na dwa rodzaje nettingu:
1)    netting bilateralny – kompensata należności i zobowiązań pomiędzy dwoma pomiotami powiązanymi,

2)    netting multilateralny – kompensata należności i zobowiązań pomiędzy wieloma podmiotami powiązanymi.

Istotą nettingu jest fakt, iż na podstawie wyliczonych kwot transferów nettingowych, na koniec danego cyklu nettingowego, dokonywane są transfery środków pomiędzy centrum nettingowym – wydzieloną jednostką organizacyjną (np. w spółce – matce, wydzielonej spółce odpowiedzialnej za zarządzanie finansami grupy, wspólnym centrum usług), podległą organizacyjnie jednostce zarządzania gotówką w grupie (ewentualnie bezpośrednio jednostce zarządzania skarbem w grupie), odpowiedzialną za netting – a spółkami biorącymi w nim udział.

Jak wynika z powyższego, netting charakteryzuje się następującymi cechami:

  • występują co najmniej dwa podmioty w ramach grupy kapitałowej,
  • podmioty te są wobec siebie zarówno dłużnikami jak i wierzycielami,
  • wierzytelności są wymagalne w dniu dokonania kompensaty,
  • kompensowane wierzytelności umarzają się do wierzytelności niższej (net amount).

Zaznaczyć trzeba, iż netting nie jest tożsamy z cash- poolingiem. W przypadku, nettingu nie dochodzi do transferu środków pieniężnych. Natomiast w ramach cash-pooligu tak. Cash poooling to umowa o wspólnym zarządzaniu płynnością finansową lub umowa konsolidacji rachunków bankowych – usługa finansowa umożliwiająca wzajemne bilansowanie sald rachunków spółek należących do tej samej grupy kapitałowej. Zgromadzoną kwotą zarządza uczestnik wiodący.

Dodaj komentarz